________________
૪૩૮
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
[૭૮૭] વિમામાને પુષ્પાપ કર્મળો: !
रागद्वेषाशयानां तु कर्तेष्टानिष्टवस्तुपु ॥११०॥
જેમ આત્મા પરાશ્રિતભાને કતાં નથી તેમ પુણ્યપાપરૂપ કર્મને પણ કર્તા નથી. માત્ર ઈચ્છાનિgવસ્તુમાં થતા રાગદ્વેષના અધ્યવસાયને કર્તા જરૂર છે.
આ વાત અશુદ્ધનિશ્ચયનયથી સમજવી. [૭૮૮] તે દિ વાર્થે તાવિયત્પા __ आत्मा यदा तदा कर्म भ्रमादात्मनि युज्यते ।।१११॥
જ્યારે આત્મા વિષય સ્વરૂપની મૂઢતા (અજ્ઞાન)ને લીધે તે તે સુખાદિ કાર્યોના વિકલ્પથી અને વિષે રાગ કે શ્રેષના પરિણામ કરે છે ત્યારે તેનામાં કર્મને બંધ થાય
છે. જેવા રાગાદિના આત્માના પરિણામ તે કર્મબંધ. ૨૬૬ [७८९] स्नेहाभ्यक्ततनोरङ्गं रेणुना लिप्यते यथा ।
रागद्वेषानुविद्धस्य कर्मवन्धस्तथा मतः ॥११२॥
જેમ તેલચિકકટ શરીરવાળાને ધૂળ ચાટે છે તેમ રાગદ્વેષયુક્ત આત્માને કર્મ ચાટે છે. ૭ [७९०] लोहं स्वक्रिययाऽभ्येति भ्रामकोपलसन्निधौ ।
यथा कर्म तथा चित्रं रक्तद्विष्टाऽऽत्मसन्निधौ ॥११॥ ૨૬ ૬. પ્રવ. સાર : ૨-૯૬. ૨૬૭. (૧) સમ. સાર : ૨૪૨ થી ૨૪૬.
(૨) પ્રવ. સાર : ૨-૮૩, ૩–૪૩, ૪૪. (૩) પ્રશમરતિ : ૫૫.
