________________
આત્મનિશ્ચય
૩૯૩
જેમ તે શુદ્ધ છે. દ્રવ્ય, જીવ અને પુદ્ગલથી ધર્માસ્તિકાય, પૃષ્ટ છતાં તેમના ગુણુસ્વરૂપ બની જતુ નથી તેવું પ્રસ્તુતમાં પણ આત્માનું ક સંબંધમાં સમજવું,
।
[ ६९७] यथा तमिरिकश्चन्द्र - मप्येकं मन्यते द्विधा । अनिश्चयकृतोन्माद - स्तथाऽऽत्मानमनेकधा ારના જેમ નેત્રરાગી (વૈમિત્રિક) આકાશમાં એક જ ચન્દ્ર હોવા છતાં અનેક ચન્દ્ર જુએ છે તેમ આત્માના વિષયમાં યથા નિશ્ચયના અભાવથી ઉત્પન્ન થયેલા ઉન્માદને લીધે વ્યવહારવાદી એક જ આત્માને અનેક સ્વરૂપે જુએ છે. [૧૮] ચવાનુમતે ह्येकं स्वरूपास्तित्वमन्वयात् ।
सादृश्यास्तित्वमप्येक-मविरुद्धं तथाऽऽत्मनः ॥२१॥
જેમ વ્યવહારનયને પણ દેવદત્ત પાતાની ખાલ્ય, કૌમાર, વા કયાદિ જુદી જુદી અવસ્થાથી જુદો જુદો બનતા નથી પણ બધી અવસ્થામાં દેવદત્ત તે દેવદત્ત જ રહે છે. જેમ અહીં એ બધી અવસ્થામાં આત્માદિસંબંધ હાવાથી સ્વરૂપનું અસ્તિત્વ એક જ અનુભવાય છે તેમ બધા આત્મામાં આત્મત્વનો સંબંધ હોવાથી તે બધાયનું સાદશ્યાસ્તિત્વ પણ કોઈ પણ વિધ વિના એક જ છે. (સદૃશતાનું અસ્તિત્વ= સાશ્યાસ્તિત્વ) ૨ ૩ ૧
व्यवहारतः । सुहृत् ॥२२॥ મુદ્ રા
[ ६९९ ] सदसद्वादपिशुनात् सङ्गोप्य दर्शयत्येकतारत्नं सर्वां शुद्धनयः
૨૩૧. પ્રવચન સારઃ ૨-૪, ૫.
