________________
ગ સ્વરૂપ
૩૨૧ દુઃખમાં, માનમાં કે અપમાનમાં સદૈવ સમ રહે-મસ્તાન રહે, ક્યાં ય રીઝે નહિ, ક્યાં ય રસાય નહિ! [५४३] जितेन्द्रियो जितक्रोधो मानमायानुपद्रुतः ।
लोभसंस्पर्शरहितो, वेदखेदविवर्जितः ॥४९॥
એ મહાત્મા ઈન્દ્રિયના વિજેતા હોય, ક્રોધ કષાય ઉપરના કાબુવાળા હોય, માન માયાના ઝપાટે ચડી જતા ન હોય, લેભના સ્પર્શથી પણ મુક્ત હોય; સ્ત્રીવેદાદિના ઉદયથી પીડાતા ન હોય; મોક્ષ માગે સડસડાટ ચાલ્યા જતા તેમને થાક કે કંટાળો જેવા ય ન મળે ! [५४४] सन्निरुद्धयात्मनात्मानं स्थितः स्वकृतकमभित् ।
हठप्रयत्नोपरत: सहजाचारसेवनात् ॥५०॥
રે શી વાત કરવી એમની? શુદ્ધોપગસ્વરૂપ આત્માથી ભાવમનસ્વરૂપ આત્માને નિરોધ કરીને સદેવ સ્વરૂપમાં એ તલાલીન હોય; પૂર્વસંચિત કર્મને ઘાત કરનારા હોય અને નિકાચિતકર્મબલથી જ સહજ રીતે પ્રવૃત્તિ કરતાં જતાં એ જ્ઞાનગીઓ ઇન્દ્રિયાદિના પ્રત્યાહાર માટે મન ઉપર કઈ પણ પ્રકારને બલાત્કાર કરવાની પ્રવૃત્તિથી તદ્દન વિરક્ત બની ગયેલા હોય ! [५४५] लोकसंज्ञाविनिर्मुक्तो मिथ्याचारप्रपञ्चहत् ।
उल्लसत्कण्डकस्थानः परेण परमाश्रितः ॥५१॥
આ ગીએ તે કેત્તર સ્થિતિને પામ્યા હોય એટલે લેકસંજ્ઞામાં તે તેઓ જરા ય લેવાઈ ન જાય અને ૨૧