________________
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
જેમ જેમ મુનિને સંયમપર્યાય વૃદ્ધિ પામતા જાય તેમ તેમ તે મને ઉપર ઉપરના દેવલેાકની શુદ્ધ, શુદ્ધતર તેોલેશ્યાથી પ્રાપ્ય ચિત્તના સુખદ સ ંવેદનાને ટપી જાય તેવી આત્મમસ્તી અનુભવતા જાય છે.
આવું શ્રી ભગવત્યાદિસૂત્રમાં જે કહ્યુ છે તે આવા જ્ઞાનયોગી મુનિને જ ઘટે છે. ૧૮૮
૩૧૮
[૧૩] વિષમેપ સમેક્ષી ય: સ જ્ઞાની સ ચ તિઃ ।
जीवन्मुक्तः स्थिरं ब्रह्म तथा चोक्तं परैरपि ॥ ४२ ॥ [બરૂ૭] વિદ્યાવિનયસમ્પને ત્રાલો વિત્તિનિ ।
शनि चैव श्वपाके च पण्डिताः समदर्शिनः ॥४३॥ વિદ્યા, જાતિ, કુલ વગેરેની વિષમતાવાળા આત્મામાં પણ જે સમાનતાનું દર્શીન કરે છે તે જ્ઞાની છે; તે જ પણ્ડિત છે; તે જ સંસારમાં રહ્યા છતાં મુક્તાત્મા છે અને તે જ સ્થિર બ્રહ્મ ( આત્મા ) સ્વરૂપ છે.
ભગવદ્ગીતામાં પણ આ જ વાત કહી છે કે જેએ આત્માના યથા જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે એ આત્મજ્ઞાની, "મહાત્મા, વિદ્યા—વિનયવાળા બ્રાહ્મણ કે ક્ષત્રિય, ગાય, હાથી, કૂતરો કે ચાંડાલ–બધાયમાં-સમભાવથી અવસ્થિત બ્રાના સાક્ષાત્કાર કરે છે.
તાત્પર્ય એ છે કે જ્ઞાની મહાત્માએ આ રીતે સત્ર “અભિન્ન બ્રહ્મનું દર્શન કરનારા બને છે,૧૮૯
૧૮૮. ઉપદેશ રહસ્ય : શ્લો. ૧૯૨. ૧૮૯. ભગવદ્ગીતા : ૫-૧૮.
