________________
ચિંગ સ્વરૂપ
૩૧૩ જોઈએ. જે કર્મો ચિત્તશોધક ન બને તેમને વસ્તુતઃ કમલેગ કહેવાય નહિ. કર્મવેગ તે ચિત્તશુદ્ધિ કરવા દ્વારા જ્ઞાનેગને
સાધક બને જ. १५२५] सावधं कर्म नो तस्मादादेयं बुद्धिविप्लवात् ।
कर्मोदयागते त्वस्मिन्नसङ्कल्पादबन्धनम् ॥३१॥
એટલે યજ્ઞયાગાદિ જે કઈ સાવધ કર્મ હોય તેને આદર થઈ શકે નહિ. કેમકે આવા કર્મ ચિત્તમાં હિંસક પરિણામ ઉત્પન્ન કરવા દ્વારા બુદ્ધિને બ્રશ કરનારા હોય છે.
પ્ર.–તે શું સાવધ કર્મનું કદાપિ યેગી સેવન ન કરે?
ઉ–અશાતા વેદનીય કર્મના ઉદયથી અસહ્ય રેગાદિને ઉપદ્રવ જ્યારે આવી પડે ત્યારે કદાચ આધાકર્માદિ સાવદ્ય કર્મનું સેવન કરવાની ફરજ પડે, કિન્તુ તે વખતે પણ તે સાવદ્ય કર્મ સેવવાની મને વૃત્તિ તે નથી જ. મન વિના જ તે કર્મ સેવવું પડે છે માટે તે સાવદ્ય કર્મના સેવનથી પાપ કર્મને અનુબન્ધ પડતો નથી. જે કર્મને અનુબન્ધ અશુભ ન પડે તે કર્મ સાવદ્ય હોવા છતાં વસ્તુતઃ સાવદ્ય ન કહેવાય અશુભ છતાં વસ્તુતઃ અશુભ ન કહેવાય. [५२६] कर्माप्याचरतो ज्ञातुर्मुक्तिभावो न हीयते ।
तत्र सङ्कल्पजो बन्धो, गीयते यत्परैरपि ।।३२॥ [५२७] कर्मण्यकर्म य: पश्येदकर्मणि च कर्म यः।
स बुद्धिमान्मनुष्येषु स युक्तः कृत्स्नकर्मकृत् ॥३३॥