________________
:૨૫૪
શ્રી અધ્યાત્મસાર પ્રત્ય
૨. પ્રકૃતિ પરિણમી નિત્ય(પ્રધાન–અવ્યક્ત).
૩. બુદ્ધિ:-પ્રકૃતિને પ્રથમ પરિણામ. (મહાનમતિ-સંજ્ઞા). બુદ્ધિના ૮ ધર્મો:-“ધર્મ – જ્ઞાન – વૈરાગ્ય – ઐશ્વર્ય,
અધર્મ–અજ્ઞાન–અવૈરાગ્ય–અનૈશ્વર્યાં. ૪. અહંકાર-બુદ્ધિમાંથી ઉત્પન્ન થતું તત્વ.
૫ થી ૨૦–ડશ ગણ અહંકારમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે.
પ તન્માત્રા –શબ્દ, સ્પર્શ, રૂપ, રસ, ગબ્ધ. ૫ બુદ્ધીન્દ્રિય –ોત્રાદિ પાંચ ઇન્દ્રિયે. પ કર્મેન્દ્રિય –વા , પાણિ, પાદ, પાયૂ, ઉપસ્થ. ૧ મન –સંકલ્પ સ્વરૂપ.
૧૬ ૨૧ થી ૨૫–૫ તન્માત્રામાંથી પાંચ પૃથ્યાદિ. અર્થાત્ શબ્દ, સ્પર્શ, રૂપ, રસ, ગન્ધમાંથી કમશઃ આકાશ, વાયુ, તેજ, પાણી, પૃથ્વી ઉત્પન્ન થાય છે. • [४३०] चिद्रूपपुरुषो बुद्धेः, सिद्धयै चैतन्यमानतः ।
सिद्धिस्तस्या अविषयाऽ-वच्छेदनियमाच्चितः ॥४७॥ પુરુષ' તત્ત્વ સિદ્ધિ –
પ્રશ્ન-જે આમ બધું જ કાર્ય જડ એવી પ્રકૃતિનું જ
૧૫૦. (૧) પડ્રદર્શન સમુચ્ચય–ગુણરત્નસૂરિ ટીકા-ગ્લૅ. ૩૪. ૩૫. ૩૬. ૩૭. ૪૧. (૨) સાંખ્ય તત્વે કૌમુદી. ૨૨ મી ૫૪મી કારિકા.