________________
સમ્યક્ત્વ
૨૧૧
જે મુગ્ધ પુરૂષ છે તેઓ અજ્ઞાની છે માટે તેમની હિંસા કયારે પણ અહિંસાના અનુબન્ધવાળી બની શક્તી નથી. ૨૭ [३७८] एकस्यामपि हिंसाया-मुक्तं सुमहदन्तरम् ।
भाववीर्यादिवैचित्र्या-दहिंसायां च तत्तथा ॥५३॥
આ ઉપરથી એ વાત પણ ફલિત થાય છે કે એક જ પ્રકારની જીવ હિંસા અનેક માણસો કરે છતાં તે બધી હિંસાથી થતા કર્મબંધ અને તેનાથી નીપજનારા ફળમાં ઘણું મોટું અંતર પડી જાય છે, કેમકે ત્યાં ચિત્તને દુષ્ટ સંકલેશના અસંખ્ય ભેદ તથા વીર્ય વગેરેનું અ૫ધિક બળ, તીવ્રતા-મન્દતા, જાણપણું અજાણપણું વિગેરે અનેક હેતુઓ સંભવે છે. અહિંસામાં પણ આ જ અનેક ભેદ પડે છે. ૧૨૮ [३७९] सद्यः कालान्तरे चैत-द्विपाकेनापि भिन्नता।
प्रतिपक्षान्तरालेन, तथा शक्तिनियोगतः ॥५४॥
જેમ એક જ પ્રકારની અહિંસાના બંધમાં જેમ ભાવ કે વીર્યાદિની વિચિત્રતાથી ભેદ પડી જાય છે તેમ તેના વિપાકની પ્રાપ્તિથી પણ ભેદ પડે છે. કોઈને તરત જ તેનું ફળ મળે છે તે કઈને કાલાન્તરે મળે છે. આમ થવાનું એક કારણ એ છે કે હિંસાજનિત કર્મબન્ધ થયા પછી અહિંસા પાળવામાં આવે અને તેનું ફળ પણ ઉદયમાં આવી ૧૨૭. જ્ઞાનબિન્દુ પૃ. ૧૩૭. ૧૨૮. (૧) તત્ત્વાર્થ સૂત્ર ૬-૭ (૨).ઓધનિયુક્તિ ક પર.
