________________
=
=
૧૬૪
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ શ્રદ્ધાદિ અને આદરાદિ પ્રકૃષ્ટ હોય તે કેઈને વળી અત્યન્ત મન્દ પણ હોય. એટલે ગેળ ખાંડ વિગેરેની મધુરતા જેમ ઓછી વસ્તી હોય તેમ શ્રદ્ધાદિભાવ પણ ઓછાવત્તા હોઈ શકે છે. છતાં જેમ ગોળ ખાંડ વિગેરેમાં બધે ય મધુરતા તે છે જ, મધુરતાને સંપૂર્ણ ઈન્કાર તે તેમાં કયાં ય ન થઈ શકે, તેમ શ્રદ્ધાદિની અલ્પતાથી પ્રાપ્ત થયેલ અલ્પ પણ ઈચ્છાદિયેગ કેઈ અન્ય પુરૂષમાં હોય તે ત્યાં ઈચ્છાદિયેગને સર્વથા અભાવ તે ન જ કહેવાય.
ટૂંકમાં, ઈચ્છાદિયેગની અલ્પતા કે અધિકતા ભિન્ન ભિન્ન સ્થાનમાં હોવા છતાં ઈચ્છાદિયેગ તે બધે છે એમ જ કહેવું જોઈએ કેમકે બધે ય અને સંબંધ તે છે જ. એટલે અલ્પતમ શ્રદ્ધાદિજનિત ઈચ્છાદિયે જ્યાં હોય ત્યાં ઈચ્છાદિયેગ પણ અલ્પતમ હોવા છતાં કોઈ દોષ આવી શક્તો નથી.૮૬ [३०१] येषां नेच्छा दिलेशोऽपि, तेषां त्वेतत्समर्पणे ।
स्फुटो महामृषावाद इत्याचार्याः प्रचक्षते ॥३७॥
હા, જેનામાં સ્થાનાદિ સ્વરૂપ ઈચ્છાદિયેગને લેશ પણ સંભવ ન હોય તે સંમૂર્ણિમ જીવ જેવી કાયચેષ્ટા કરનારાએને તે આ કાર્યોત્સર્ગાદિ અનુષ્ઠાન આપવું એ મહામૃષાવાદ બની જાય છે. એનું કારણ એ છે કે “જ્ઞાળ માળ સુત્ય પ્રતિજ્ઞાપાઠપૂર્વક કરેલા કાર્યોત્સર્ગાદિનાં સ્થાનાદિયેગને તે આત્મા ભંગ કરે છે. પ્રતિજ્ઞાને ભંગ કરે એ મહામૃષાવાદ
૮૬. લલિત વિસ્તરા પંજિકાયુતા. પૃ. ૩૮મ