________________
સનુષ્ટાન
૧૬૧
(૨) નિવેČદ :-સંસારની નિર્ગુણુતાના જ્ઞાનથી ઉત્પન્ન
થતી સંસાર વિરક્તતા.
(૩) સંવેગ :-મેાક્ષાભિલાષ.
(૪) પ્રશમ :-તૃષ્ણાના ઉપશમ
પ્રશ્ન-આ અનુકમ્પાદિ તા સમ્યકત્વના પાંચ કાર્યામાંના આસ્તિકય સિવાયના ચાર કાર્યાં છે. એમને જ વળી ઇચ્છાદિ યોગના કાર્યો કહ્યા ?
ઉ. હા, તેવા યાગાનુભાવથી ઈચ્છાયિાગેાના પણ તે જ કાર્યાં અને છે. એટલું ખરું કે ઈચ્છાદ્રિયોગના કાર્ય રૂપ અનુકમ્પાદિભાવામાં અને સમ્યકત્વના ફળરૂપ અનુકમ્પાદિભાવેામાં તારતમ્ય તા હાય જ. વસ્તુતઃ તેા કેવળ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ થતાં પણ તેના કાર્યરૂપ અનુકમ્પાદિભાવા ત્યારે જ પ્રાપ્ત થાય જ્યારે તે જીવ ઈચ્છાક્રિયાગમાં પ્રવૃત્ત થાય. અર્થાત્ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ અને ાિક્રિયાગમાં પ્રવૃત્તિ એ એ ય કારણેા મળે પછી જ અનુકમ્પાદિ કાયાઁની સિદ્ધિ થાય. આમ હવે સમ્યકત્વ અને ઈચ્છાદિયાગ; એ બેયના કાર્ય તરીકે અનુકમ્પાદિને માનવાથી કોઈ આપત્તિ રહેતી નથી.
૧૧
પ્રશ્ન-જો આ રીતે અનુકમ્પાદિના બે હેતુ હોય તે માર્ગાનુસારી જીવે ને એક હેતુરૂપ સમ્યકત્વ વિના માત્ર ચ્છિાદિયાગથી અનુકમ્પાદિ પ્રાપ્ત થાય છે તેા ત્યાં દોષ આવશે ને ?
ઉ.—અમે આ દોષ ટાળવા એમ કહીશુ` કે આસ્તિકય
