________________
વૈરાગ્ય–ભેદ
પ્રતિયેગી ઘટ છે માટે ઘટાભાવ આધારતા સંબંધથી ભૂતલ સાથે સંબંધ કરે છે અને પ્રતિયોગિતા-સંબંધથી ઘટ સાથે સંબંધ કરે છે.
પણ તમે અહીં જાણો છો કે આ આધારતા અને પ્રતિયોગિતા કમશઃ માત્ર આધારમાં કે પ્રતિયેગીમાં રહે છે. અર્થાત્ ઘટાભાવની આધારતા આધારસ્વરૂપ ભૂતલમાં જ રહે છે પણ આધારતા નિરૂપક ઘટાભાવમાં નથી રહેતી, એ જ રીતે ઘટાભાવની (ઘટાભાવનિરૂપિત) પ્રતિયોગિતા, પ્રતિયેગી ઘટમાં જ રહે છે પણ પ્રતિયોગિતા નિરૂપક ઘટાભાવમાં નથી રહેતી. - ટૂંકમાં, આધારતા કે પ્રતિગિતા ક્રિષ્ઠ નથી. કિન્તુ માત્ર આધાર કે પ્રતિયેગીમાં જ રહે છે અને તેથી જ તે આધારતા–પ્રતિયોગિતા આધારતા નિરૂપક ઘટાભાવ અને પ્રતિયોગિતા નિરૂપક ઘટાભાવ-એ બે થી પૃથગ છે.
આમ કહીને અમે એ વાત તમને જણાવવા માંગીએ છીએ કે ઘટાભાવની આધારતા કે પ્રતિગિતા ઘટાભાવમાં રહેતી નથી, ઘટાભાવથી ભિન્ન છે, છતાં તમે એ અતાદામ્યવાળી આધારતા પ્રતિયોગિતાને ઘટાભાવના સંબંધસ્વરૂપ પર્યાય બનાવે છે.
હવે જે આ રીતે ભૂતલ કે ઘટમાં તાદાસ્ય પામેલા આધારતા કે પ્રતિયોગિતા ધર્મો, ઘટાભાવ સાથેના અતાદાત્મ્ય વાળા હોવા છતાં તેના સંબંધાત્મક પર્યાય બને છે તે તે હવે તમારા મતે શી રીતે બને છે? એટલે હવે જે તમે
