________________
વૈરાગ્ય-ભેદ
આત્મરમણતા તે છ મા જ ગુણસ્થાને સંભવે છે માટે વ્યાવહારિક ચારિત્ર સાથે આ સમ્યકત્વ સંભવતું નથી. એટલે એકતાને પ્રાપ્ત થતા નિશ્ચયશુદ્ધ સમ્યકત્વ, ચારિત્ર અને જ્ઞાન, સાતમા ગુણસ્થાનથી જ હેઈ શકે તેની નીચે તેમને સંભવ જ નથી. [१६०] एकान्तेन हि षट्कायश्रद्धानेऽपि न शुद्धता ।
सम्पूर्णपर्ययालाभाद्-यन्न याथात्म्यनिश्चयः ॥२२॥
ષડૂજીવનિકાયનું એકાન્ત શ્રદ્ધાન કરવું એમાં નિશ્ચયનયનું શુદ્ધ સમ્યકત્વ સંભવે નહિ.
(૧) “છ જ જીવે અને કાય છે” એ એકાન્ત શ્રદ્ધાન છે. આ ખોટું શ્રદ્ધાન છે કેમકે જીને અને તેમની કાર્યોને સમૂહ લઈએ તે તે એકેક જ છે. છ નથી.
(૨) હવે જે ષડ્રજવનિકાય છે” એ શ્રદ્ધાનમાં છ જવનિકાયમાં જીવત્વ જ માનીએ તે તે ય ખોટું છે કેમકે જીવ અને પુદ્ગલ પરસ્પર દૂધ પાણીની જેમ એકમેક થઈને રહેલા છે એટલે જીવમાં જીવત્વ છે તેમ અજીવત્વ (પુદ્ગલત્વ) પણ છે જ. | (૩) વળી ષડ્રજવનિકાયના શ્રદ્ધાનમાં “છે જેના સમૂહમાં નિકાયવ જ' માનીએ તે તે ય ખોટું છે કેમકે સમૂહમાં નિકાયત્વ હોવા છતાં દરેક જીવની પૃથક્ પૃથક પ્રધાનતાની વિવક્ષા કરીએ તે તેમને સમૂડ ન બને એટલે તેમનામાં એ અપેક્ષાએ અનિકાયત્વ પણ આવે.
