________________
૩૩૮].
- આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન
વ્યક્તિના જ્ઞાનમાં પણ વધારો થશે. સર્વત્ર જ્ઞાનની મહિમા છે. વસ્તુ હોવા છતાં વસ્તુનું જ્ઞાન ન હોવું, તે વસ્તુની ગેરહાજરી હોવા બરાબર છે. આત્મા જ્ઞાનાદિ અનંતગુણોનો પિંડ તથા સુખનો ધામ હોવા છતાં તેણે પોતાને સુખરૂપ ન માન્યો એ જ આત્માનું અજ્ઞાન છે. જ્ઞાન થતાં વિભાવ ટકતો નથી. કારણ કે વિભાવની આગતા-સ્વાગતા કરનાર અજ્ઞાનનો નાશ થવાથી વિભાવને રહેવાનો પ્રતિસાદ આપનાર કોઈ રહેતું નથી, તેથી રાગાદિ વિભાવ પણ રહેતો નથી. જેવી રીતે કોઈ એક ઓરડામાં વર્ષોથી અંધકાર હોય, તે ઓરડામાં પ્રકાશ કરવાથી અંધકાર પણ એક પળના પ્રકાશથી દૂર થઈ જાય છે; તેવી રીતે અનાદિકાળથી નહિ છૂટેલો મિથ્યાત્વાદિરૂપ વિભાવ સમ્યજ્ઞાનના માધ્યમથી એક સમયમાં નષ્ટ થઈ જાય છે. જે સમયે મિથ્યાત્વરૂપ અજ્ઞાનનો નાશ થાય છે, તે જ સમયે આત્મામાં સમ્યકત્વરૂપ જ્ઞાનનો ઉદય થાય છે. રાત્રિના અંધકારને દૂર કરવા માટે સૂર્યને આખો દિવસ લાગતો નથી. પળભરમાં અંધકારરૂપ રાત્રિને દૂર કરીને પોતે ઉદિત થાય છે. તેવી રીતે જ્ઞાન પણ અનાદિકાલીન મિથ્યાત્વને ચીરતું પળભરમાં આત્માના સર્વ પ્રદેશ પર હંમેશ માટે ઉદિત થાય છે. છે પૂ. ગુરુદેવશ્રી કાનજી સ્વામીએ કરેલ પ્રસ્તુત ગાથા સંબંધી
ભાવોદ્દઘાટનના અંશો આ પ્રમાણે છે.
કરોડ વર્ષનું સ્વપ્ન ટાળી જાગૃત થવા માટે વધારે વખત ન જોઈએ. દષ્ટાંત એકદેશી હોય છે, તેની સાથે એટલો સિદ્ધાંત મેળવવો છે કે અનંતકાળથી અજ્ઞાન અંધકારૂપ મોહનિદ્રા છે તેને સત્ય