________________
ગાથા−૮૦]
[૨૫૫
જ
કહીએ તો જ ઈશ્વરની સિદ્ધિ થાય છે. જો તેમ ન હોય તો, જગતમાં ઈશ્વરની જરૂર જ નથી. જો પોલીસ, તે ચોરને સજા કરે; તો જ તે પોલીસ કહેવાય. જો સજા ન કરીને, તેને છોડી મૂકે, તો તે પોલીસ પણ ચોર કહેવાશે. જો તે યોગ્ય સજા નહિ આપે, તો વહિવટી સંચાલનમાં, તે પોલીસની કોઈ જરૂર જ નહિ પડે. તેવી રીતે શિષ્ય પણ ઈશ્વરને ફળદાતારૂપે જ માને છે. જો કોઈ વ્યક્તિ તેના ઘરમાં ચોરી કરનારને, પોતે જ દંડ આપી શકતો હોય, તો પોલીસની જરૂર નથી. પોતાના ઘરમાં ચોરી કરનારને, માર મારીને સજા આપનાર પણ પોલીસની દૃષ્ટિમાં ગુનેગાર છે; કારણ કે, ચોરે ચોરી કરીને ગુનો કર્યો છે, જ્યારે મકાન માલિકે, ચોરને મારીને ગુનો કર્યો છે. ચોરને સજા આપવાનું કામ પોલીસનું છે, મકાન માલિકનું નહિ. લૌકિકમાં પણ એમ બોલવામાં આવે છે; “તમે તેને માફ કરી દો !’’ ઉપરવાળો જોઈ રહ્યો છે. ભગવાન તેને માફ નહિ કરે. કોર્ટમાં પણ, એમ લખેલું જોવા મળે છે; કે ન્યાયાધીશનો અધુરો ઈન્સાફ ઈશ્વર જરૂ૨ પુરો કરે છે. આમ કાનૂન ભણેલાંગણેલાં લોકો પણ ઈશ્વરને કર્મ ફળદાતા માને છે.
ઈશ્વ૨ કર્મનું ફળ ન આપતા હોય; તો ઈશ્વરની પ્રતિમા સ્થાપીને, મંદિરના નિર્માણનું તથા ઈશ્વરના દર્શન-ભક્તિ વગેરે ક્રિયાનું, કોઈ પ્રયોજન રહેશે નહિ; તેથી શિષ્ય ઈશ્વરને જ કર્મ ફળદાતા સમજીને મહાન માને છે. શિષ્યની દૃષ્ટિએ, કર્મફળ આપવાની શક્તિવાળા હોવાથી જ તે ઈશ્વર છે તથા જો કર્મફળ આપવાની શક્તિ, તેમનામાં હોત જ નહિ, તો તેમને ઈશ્વર જ ન કહેવાય. ભક્તને સુખી કરવાનું
