________________
ગાથા-૨૫]
- [૯૯
દશાને પ્રાપ્ત થયા છે. શરીર વગેરે બાહ્ય સાધનોને અને વીતરાગ ભાવને કોઈ સંબંધ નથી.
આપ્તમીમાંસામાં આચાર્ય સમતભદ્રદેવ લખે છે કે, હે નાથ! આપ બાહ્ય વૈભવને લીધે મહાન નથી કારણ કે દેવોનું આગમન તથા ચામરાદિ બાહ્ય વૈભવ તો રાગીઓને પણ હોય છે. હું તો આપને પ્રગટ થયેલી વીતરાગતાના કારણે નમસ્કાર કરું છું!ભાવ એ છે કે, જિનદેહના કારણે જિનદેવ મહાન નથી. જિનદેહ તો જિનદેવની કમજોરી છે કારણ કે તેના સર્ભાવમાં સંસાર છે. જો દેહ જ ઉત્તમ હોય તો સર્વોત્તમ સિદ્ધદશામાં પણ દેહ હોવો જોઈએ. તેથી સમજવું કે આત્માથી મહાન આ જગતમાં બીજું કંઈ નથી.
ભક્તામર સ્તોત્રના બારમા શ્લોકમાં કહ્યું છે કે, આ લોકમાં જેટલા શાંત પરમાણું હતાં, તે બધા પરમાણુંથી આપના શરીરની રચના થઈ છે. હવે એવો કોઈ શાંત પરમાણું આ જગતમાં બાકી રહ્યો નથી, જેના પરમાણું આપના શરીરના પરમાણું સમાન શાંત હોય. જો એમ હોય તો કોઈ બીજા જીવનો દેહ પણ આપના સમાન શાંત થઈ જશે. આ કથનમાં ભગવાનના શરીરના વખાણ કર્યા છે તે વ્યવહાર માત્ર છે. જો ભગવાનના દેહના પરમાણું ખરેખર શાંત હોય તો અજ્ઞાનીના આત્માએ પણ તે પરમાણુંને શરીરરૂપે ભૂતકાળમાં ગ્રહણ કર્યા હતાં કારણ કે આત્માએ આ જગતના કોઈ પરમાણુંને શરીરરૂપે ગ્રહણ ન કર્યો હોય એવું બન્યું નથી. તેથી જ્યારે ભૂતકાળમાં અજ્ઞાનીએ ભગવાનના શરીરના પરમાણુંને ગ્રહણ કર્યા ત્યારે અજ્ઞાનીના શરીરને પણ શાંત શરીર કહેવું જોઈતું હતું, પણ એમન