________________
રત્નત્રયી
૧૬૧
ભરી એકલતા છે? સમ્યગ દર્શીનથી આત્મદૃષ્ટિ ખૂલે પછી માનવી દેહને નહિ, દેહધારીને જુએ છે; શરીરને નહિ, આત્માને જુએ છે.
ભૌતિક જ્ઞાન વસ્તુઓના સંગ્રહ કરાવે છે, આત્માનું જ્ઞાન સ`ગ્રહમાંથી મુક્ત કરાવે છે. વિજ્ઞાનથી પ્રાપ્ત થયેલ સાધના ધનકારક અને છે, જ્યારે આત્મજ્ઞાનથી પ્રાપ્ત સાધના અંધનમાંથી મુક્ત થવામાં સહાયક થાય છે. આ જ્ઞાન એ સમ્યગ્ જ્ઞાન છે.
એક નૌકામાં આઠ પ્રવાસી છે. એ સૌ યુવાન અને ભણેલા છે. દરેક જુદા જુદા વિષયમાં સ્નાતક થયેલા છે. નાવ પાણીમાં તરતી આગળ જઈ રહી છે. અડધે પટે ગયા પછી કોઈ એ પૂછ્યું કે, કેટલા વાગ્યા હશે ? જવાબ આપવાને બદલે સૌ યુવાન મશ્કરી કરવા નાવિકને જ પૂછે છે : “ભાઈ તારી ઘડિયાળમાં કેટલા વાગ્યા છે ? ” નાવિક કહે : “ મને વાંચતા જ આવડતુ નથી ત્યાં ઘડિયાળ રાખીને શું કરું ? ” સૌ ખાલી ઊઠે છે: “ તારી અડધી જિંદગી પાણીમાં ગઈ. વાંચતાં પણ ન આવડે ? ” થેડી વારમાં શહેર નજીક આવતુ દેખાયુ. ટાવરમાં ટકોરા પડે છે. યુવાનો પેલા નાવિકને પૂછે છે: “ વાચતાં તે ન આવડે પણ ખરાખર ગણુતાં તે આવડે છે ને ? ગણુ જોઈ એ, કેટલા ટકારા થયા ? ” “ ભાઈ એ, મને ગણુતાંય ખરાખર નથી આવડતુ.” ત્યારે સૌ ખડખડાટ હસી પડચા અને કહે : “ તારી પાણી જિંદગી પાણીમાં ગઈ.” થોડી વાર પછી ઉપરવાસથી પૂર આવતુ દેખાયું. નાવિકે જાહેર કર્યુ. : “ પૂરનું ખૂબ જોર છે! પૂર આવી પહોંચતા
""
૧૧
