________________
૧૬૦
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી: ઉપવાસ કરતા અને ઉપવાસ કરી પ્રસન્નતા માણતા સાધકને તમે જોયા છે? ભૂખ્યા છતાં પ્રસન્ન. ભૂખ લાગે પણ સ્પશે નહિ. અંદરની જાગૃતિનું આ જીવંત પરિણામ છે. - સભ્યત્વની આ એક ભૂમિકા છે, જેનાથી ચિત્ત સ્થિતપ્રજ્ઞ થઈ જાય છે. સંપત્તિની જેમ વિપત્તિને પણ એ સ્વીકારે છે. એવી ભૂમિકાએ પહોંચેલે આત્મા સમિત કહેશેઃ “તરંગે ગમે તેટલા આવે પણ નૌકા તરવા તૈયાર છે. સંપત્તિની ભરતી આવે કે વિપત્તિની ઓટ, પણ અમારી નૌકા તે તરવાની જ. જીવન છે તે સુખ અને દુઃખ આવવાનાં જ, કારણકે જીવનને એ માર્ગ છે. આપણી આસપાસ બધા જ્ઞાની નથી. આપણે ઘણા ઘણું અજ્ઞાનીઓથી ઘેરાયેલા છીએ. ઘણી વાર મહાનમાં મહાન પુરુષને એમના જીવનકાળ દરમિયાન એમના ઘરમાં પણ એમને નથી ઓળખી શકતાં; એ અણ પ્રીછક્યાં જ રહી જાય છે. એમ જ લાગે કે ઘરના માણસો જાણે ધર્મશાળામાં આવી રહેલા મુસાફરોની જેમ વસે છે. જ્ઞાનદષ્ટિને કારણે એકબીજાથી અલિપ્ત રહેતા હોય તે તેમની આ જળકમળવત્ સ્થિતિ વિશે સમજી શકાય, પણ આ તે અજ્ઞાનના માર્યા અજાણ્યા રહે છે.
આપણું પ્રિયમાં સ્વજને પણ આપણને અંદરથી નહિ પણ બાહ્ય દષ્ટિથી જુએ છે. અંદરથી જોવા માટે તે આંખ જોઈએ. જે પિતાને જ ન જુએ તે સામાના આત્માને કેમ જુએ? આમાં માત્ર સામાને જ વાંક નથી. જેમ એ તમને નથી જોઈ શકતા તેમ તમે પણ તમારા સ્વજનને આંતરદૃષ્ટિથી નથી જોઈ શકતા. અજ્ઞાનીઓની આ કેવી વિષમતા
