________________
૧૧
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી!
એટલામાં એક ચેરને દોરડાથી બાંધી બે પિલીસ ટ્રેનમાં દાખલ થયા અને બાજુના પાટિયા પર બેઠા. પેલા ભાઈએ પૂછ્યું: “તમે કયાં જાઓ છે?” તે કહેઃ “અમે દિલ્હી જઈ રહ્યા છીએ. આ ચાર દિલ્હીને છે. એણે મુંબઈ આવી ઘણાને શીશામાં ઉતાર્યા છે–ઘણાને છેતર્યા છે અને વર્ષો સુધી ઠગવિદ્યા અજમાવી છે. હવે એ પકડાય છે. એને દિલ્હીની કેદમાં નાખવા જઈ રહ્યા છીએ.”
આ વાર્તામાં આવતા આવા ત્રણે જાતના પ્રવાસીઓ આપણને આ જિંદગીરૂપ ટ્રેનમાં જોવા મળે છે. પ્રવાસીને પ્રથમ વર્ગ વિવેકપ્રધાન છે, જે આ દુનિયારૂપી મુંબઈમાં આવવા છતાં પિતાના અંતિમ ધ્યેયરૂપી દિલ્હીને ભૂલ્ય નથી; એમાં બિરાજતા શુદ્ધ અને શ્રેષ્ઠ મિત્રોને ભૂલ્યા નથી. એને વિવેક, એને દેતે હેવાથી, એ અહીં રહેવા છતાં પરલેક જવા માટે અને અંદર બેઠેલ ચૈતન્યદેવ માટે સતત કાર્ય કર્યા જ કરે છે, અને એને જવાને પ્રસંગ આવે છે ત્યારે ખુશી થાય છે કે મેં પહેલેથી તૈયારી કરી રાખી છે, મારું તે ત્યાં પણ સ્વાગત જ થવાનું છે, કારણ કે મેં અહીં બેઠાં બેઠાં એ શ્રેષ્ઠ મિત્રોની ખબર રાખી છે તે હવે તે અમારી ખબર રાખવાના જ. એટલે આ વિવેકપ્રધાન વર્ગના મુખ. પર તે, જતાં જતાં પણ, આનંદની સુરખી જ હોય છે, પ્રસન્નતા જ હોય છે.
બીજે વર્ગ તે વિચારપ્રધાન છે. એણે અહીં આવી વૃત્તિના આકર્ષણમાં પિતામાં બિરાજતા પ્રભુ માટે જે ધ્યેયાત્મક કંઈ કરવું જોઈએ તે કર્યું જ નહિ. વિચાર જ કરતે.