________________
શલ્યાની અહલ્યા
૪૯
વેદના હતી. હોઠ પર યાતનાની સખત રેખા હતી. છતાં આછી આછી ચંદનની શીતળતા એની કાયા પર હતી-શિયળની.
શેઠ મનમાં જ વિચારતા હતા, રે ! સુગંધી પવિત્ર ચંદનને માનવદેહ ધારવાનું મન થયું અને આ કુમારિકા રૂપે અવતર્યું, આનું નામ ચંદન અને બાળા તો છે જ. નામ મળી ગયું–ચંદનબાળા-બેટા, તારુ નામ ચંદનબાળાને ?
આ વૃદ્ધની વાણીમાં કેવું વાત્સલ્ય હતું! એમના બેલ વસુમતીને ગમ્યા. એણે માથું નમાવ્યું, જાણે શેઠે કરેલા નવા નામાભિધાનને એણે મૂક સંમતિ આપી.
ધનાવાહે બધી જ વાત પિતાની પત્ની મૂળાને કરી, અને બાળાને એને સોંપી.
ચંદનાના સંસ્કાર અજબ હતા. એ પ્રભાતે વહેલી ઊઠતી. હાથ પગ ધોઈ પલાંઠીવાળી કંઈક ધ્યાન ધરતી, સામાયિક કરતી. પૂજા કરતી. ધનાવાહ અને મૂળા શેઠાણીને પગે લાગતી, આંગણાને આરસી જેવું સ્વચ્છ રાખતી. ભમ્મુરડો ફરે એમ ઘરકામમાં એ ર્યા કરતી, આ બધું જોઈ શેઠ હરખાતા અને કહેતા :
“આજસુધી આપણું ઘર ઊંઘતું હતું. આજ ? આજ તે એ હસી રહ્યું છે ! ઘર નેકરીથી નથી શોભતાં, પણ આવી ઘરદીવડીઓથી શોભે છે.
અતિ પ્રશંસા પાપનું મૂળ બને છે. વહાલનું અતિ પ્રદર્શન નેહની કયારીઓમાં ઘણીવાર વિષનું વાવેતર કરે છે.
અંતરના ભાવને તે મૌન જ સાચવે છે.