________________
૪૪
ભવનું ભાતું
વિચાર કરે તે પહેલાં તે વીજળીની જેમ એમને સાંઢણી પર નાખી નાયકે સાંઢણી મારી મૂકી. | માતા પુત્રીના દેહમાં ભય છે. મુખમાં ઈષ્ટદેવનો જાપ છે. હૃદયમાં જીવન-મરણની કટોકટી છે. જીવનના ભાગે પણ પિતાને ધર્મ સાચવવાની તમન્ના છે.
નાયકે કૌશામ્બીના નિર્જન વનમાં એક વૃક્ષ નીચે સાંઢણી ઊભી રાખી. એણે આકડે મધ જેવું હતું.
અસવારની આંખમાં રૂપલાલસા હતી. પાપભરી ઉન્મત્ત વાંછનાઓથી એને દેહ ઊછળી રહ્યો હતો. એ સાંઢણું પરથી છલાંગ મારી નીચે ઊતર્યો. માતાપુત્રીને પણ નીચે ઉતાર્યા અને પોતાની અધમ વૃત્તિનું પ્રદર્શન કરતી, વાસનાભરી વાણીમાં એણે રાણીના દેહની માંગણી કરી.
આ સાંભળી રાણીની આંખમાં સતીત્વથી શોભતું ક્ષાત્રતેજ તરી આવ્યું, એના દેહમાં શિયળનું શૌર્ય નર્તન કરવા લાગ્યું. એના ધ્રુજતા હોઠ ઉપર અચલ રેખા ખેંચાઈ અને વાણુમાંથી જાણે તણખા ઝર્યા.
પાપી, મારે દેહ તારે જોઈએ છે? હું કેણ છું તે તું જાણે છે? ક્ષત્રિયાણીઓ જીવતાં તે કદી પિતાની ટેક છેડતી જ નથી. પિતાની ટેક માટે જીવનને ફેતરા જેવું તુચ્છ ગણે છે. તારે દેહ જોઈએ છે? તે લે આ મારો દે..હ...
અને પવિત્ર રાણુને રૂપભર્યો દેહ વૃક્ષથી છૂટા પડેલા પુષ્પની જેમ ધરણી પર ઢળી પડ્યો. સાપ કાંચળીને છેડીને
