________________
૪૦
ભવનું ભાતું
જ અરણિકનું સાચું દર્શન કર્યું. હમેશાં એ કલાકો સુધી ગગન સામે મીટ માંડીને બેસી રહે અને ચિન્તનલકમાં ખેવાઈ જતા, તેનું રહસ્ય અમિતાને અત્યારે જ જણાયું. હવે એને સમજાયું કે એના હૈયા પર જે રંગ ચઢો હતો તે તે માત્ર સંગજન્ય રંગ હતે. મૂળે તે એનું હૃદય એક પારદર્શક સ્ફટિક રત્ન જ હતું–જેણે સ્નેહની છાયા સદાકાળ ઝીલી હતી.
- ત્યાગ અને વિશ્વબંધુત્વની ભાવનાથી રંગાયેલી અરણિકની આંખમાંથી કરુણાની અમીધારા વષી રહી હતી. એણે કહ્યું :
અમિતા ! જાઉં છું. અને જીવનમાંથી જડેલી વાત કહેતે જાઉં છું. વ્યક્તિગત સ્નેહ એક આકર્ષણ છે, મેહના ઘર્ષણને ચમકાર છે, દિલની ઊછળતી લાગણુઓની ઉપરછલી ભૂખ છે.
જ્યારે સમષ્ટિગત સનેહ એક એવું તત્ત્વ છે જે આત્માની ભૂખને તૃપ્ત કરે છે, માણસને ઊંચકે છે, ઉપર ને ઉપર લઈ જાય છે.”
“આજ સુધી ઝાંખે દેખાતે મારે પંથે આજ મને સ્પષ્ટ દેખાય છે. હું એ અમર પંથે જાઉં છું અને ઈછું કે તારે આત્મા પણ વિશ્વપ્રેમના પ્રકાશમય પંથે પ્રગતિ કરે.”
પ્રભાતને સૂર્ય જેમ રાત્રિનાં દ્વાર ઉઘાડી રજનીના હૃદયને પ્રકાશથી ભરી દે છે, તેમ અરણિકના ભાવભર્યા શબ્દોએ પણ અમિતાના હૃદયને પ્રકાશથી રંગી દીધું.
જ્યાં પ્રકાશનું અસ્તિત્વ હોય ત્યાં વૃત્તિઓનું અંધારું કેમ ટકે ? અમિતાની આંખમાં કઈ અદભુત પ્રજજવળ તિપૂંજ પ્રગટો.
એ નમી અને આત્મસાધનાના મંગળમય પંથે ચાલી નીકળી. જેવી આસક્તિથી એણે ભેગોને સ્વીકાર્યા એવી જ
