________________
૨૨
ભવનું ભાતું ધન–સર્વસ્વ ધરું છું,
- પુષ્પચૂલના મુખ પર દઢ નિશ્ચયની રેખાઓ ખેંચાઈ: એ દઢ સંકલ્પ સાથે છેઃ “રાણી! તમે શું માને છે? શું ચારને ધર્મ ન હોય? ધર્મ સૌનેય હોય. પાળે એને ધર્મ. અંધારી રાતમાં શું તારા નથી હોતા? ગમે તેવા ધંધામાં પણ ધર્મને પ્રકાશ હોઈ શકે છે. રાણી ! મારે માથે ટેક છે. મારા ગુરુને બેલ છે. રાજરાણું મારે માટે મા સમાન છે.
રાણીએ પિતાની વાણીમાં હાસ્ય અને સત્તાનું મિશ્રણ કરતાં કહ્યું: “તને ખબર છે કે તું કયાં છે? વધારે વાતો રહેવા દે. મારું માની જા. મારે આધીન થઈશ તે તું ધન્ય બનીશ. ના કહીશ તે હમણાં જ અંગરક્ષકોનાં ભાલાં તારી છાતીને વધીને ચારણી કરી નાખશે.”
“રાણી! ધિક્કાર છે આ પાપી કામને! બે ક્ષણના આવેશમાં પાગલ બનીને, તમે તમારા ધર્મમાં અંગારા મૂકી રહ્યાં છે !તારી પાસે સતીધર્મ નથી, સાચે પ્રેમ પણ નથી; માત્ર પાશવતા છે–વાસનાની પાપજવાળા છે. પણ હું એ નીચ નથી. ભાલાઓથી વીંધાવા છતાં હું મારો નિયમ નહિ તળું. પ્રતિજ્ઞા પાળતાં પાળતાં મારવામાં પણ મજા છે!” | માગણીને અસ્વીકારથી રાણી છંછેડાઈ. એણે એક ચીસ નાખી. સૈનિકો ચારે બાજુથી ધસી આવ્યા. પુષ્પચૂલની છાતી પર ભાલા મંડાઈ ગયા.
(નારી સૌમ્યતાની મૂર્તિ છે, પરંતુ વિફરે તે મહાકાળી પણ એ જ છે. પછી એની પાસે દયા, કરુણા શેધીય ન જડે.”