________________
ભવનું ભાતું
*
કે ઝવેરાત અહીં જ છે. આ કોલસામાંથી જ હીરે મળવાને છે. એ જરા નજીક આવ્યા, પિતા પિતાના પુત્ર પર જે વાત્સલ્યથી હાથ મૂકે તે વાત્સલ્યથી હાથ મૂકતાં એમણે કહ્યું: ‘પલીપતિ ! સ્મૃતિના અંગારા પર શા માટે રાખ ઢાંકી રાખે છે? એ તમને અંદર ને અંદર બાળ્યા કરશે. એને બહાર લાવે, જ્ઞાન અને પશ્ચાત્તાપનાં વારિથી એને બુઝાવી નાખે.”
આચાર્યનાં સ્નેહભીનાં વચને પલીપતિના હૈયામાં ઊંડે ઊંડે ઊતરી ગયાં. ગિરિરાજ જે અડગ દેખાતો પલ્લીપતિ સહજમાં બાળક જે નાને અને નિર્દોષ થઈ ગયે. આંસુને લૂછતાં એણે કહ્યું: “પ્રભે ! મારી આ વેદનાની ભઠ્ઠી તમારાં ભાવભર્યા જ્ઞાનવચનેથી નહિ કરે. એ મને ઠારીને જ ઠરશે. છતાં હું મારી વ્યથા આજ આપની પાસે ઠાલવું છું.
“મારે જન્મ ટીપુરીના રાજા વિમળશાને ત્યાં થયે હતે. મારી માતાનું નામ સુમંગલા હતું. મારું નામ પુષ્પચૂલ. મારે એક બહેન હતી. એનું નામ પુપચૂલા.
હું મારા પિતાને એકને એક પુત્ર હતું, એટલે તેઓ મને ઘણું જ લાડથી ઉછેરતા. અંતરની એશિયાળ તે જાણે જ છે. મને દરેક પ્રકારની સ્વતંત્ર હતી. દાસ દાસીએ મારી આજ્ઞા ઉઠાવવા સદા તત્પર રહેતાં. સૌ ઝુકી ઝૂકીને પ્રણામ કરતાં, પણ જેમ શ્રીમંત ઘી-દૂધ પચાવી શકતે નથી, તેમ અધૂરા ઘડા જેવો હું આ સ્વતંત્રતા ન
