________________
શ્રી ધીરજલાલ શાહ
૪૫ આવ્યા, ત્યાં તે તેમણે કૂવામાં શું છે ? એ જોવાની જિજ્ઞાસાથી મસ્તક નમાવ્યું અને તેઓ અંદર સરકી ગયા, પણ માતાએ તેમને એક હાથે પકડી લીધા. આ બધું ક્ષણવારમાં બની ગયું. હવે આ રીતે વધારે વખત માતાથી ઊભા રહેવાય એવું ન હતું, કારણ કે તેમનું શરીર કાંઠા પર તોળાઈ રહ્યું હતું અને ધ્રુજતું હતું. એવામાં કઈ વટેમાર્ગ ત્યાં આવી પહોંચ્યા અને તેણે આ મા-દીકરાને બચાવી લીધા. આ પ્રસંગનું વર્ણન કરતાં તેમના માતુશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે મેં તે આશા છોડી દીધી હતી, પણ મનમાં ભગવાનનું સ્મરણ ચાલુ હતું, એટલે આ રીતે અણીના સમયે અણધારી મદદ મળી, એમ માનું છું.” - શ્રી ધીરજલાલભાઈ એ સમવયસ્ક મિત્ર સાથે ખેલતાંકૃદતાં પાંચ વર્ષ પૂરાં કર્યા, ત્યારે તેમને ગામની નિશાળે બેસાડવામાં આવ્યા. ત્યાંના રિવાજ મુજબ તેમના પિતાશ્રીએ નિશાળના મહેતાજીને રૂપિયા અને શ્રીફળ દક્ષિણામાં આપ્યા અને છેકરાને સારી રીતે ભણાવવાની સૂચના કરી, વિનંતિ કરી. આ મહેતાજી કે જેમનું નામ ભાઈશંકર હતું, તે સ્વભાવે કડક હતા, પણ વિદ્યાર્થીઓને શિક્ષણ બહુ સારું, આપતા. તેમના માનમરતબો ગામમાં ઘણે સારે હતે..
તેમણે શ્રી ધીરજલાલભાઈને એક ઘુટાવ્યો. તેઓ તેઓ તરત જ શીખી ગયા. ત્યાર પછીના નવ અંકે શીખતાં પણ તેમને વાર લાગી નહિ. કક્કો અને બારખડી પણ તેઓ જોતજોતામાં શીખી ગયા. આ રીતે તેમના પ્રાથમિક વિદ્યા