________________
૧૦
ગીતાસંદેશ
કુરુક્ષેત્રના રણમેદાનમાં, પાંડ અને કૌરવોનાં સૈન્ય મળે, ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ અર્જુનને રથ સ્થાપ્યો ત્યારે, અજુને પોતાની સમીપે, લડવાને ઉસુક એવાં પિતાનાં સ્વજને અને વડીલને જોયાં. ગાંડીવ ધનુ, સત્યસાચી, ક્ષત્રિયવીર અજુન, જેણે અનેક યુદ્ધો ખેલાં હતાં અને વિજયે પ્રાપ્ત કર્યા હતા તેને પણ આ દશ્ય જોઈ ઊંડે ખેદ થયો. અતિ દીન ભાવે તેણે ભગવાનને કહ્યું: .
“ગાત્રો ઢીલાં પડે મારાં, મોઢામાં શેષ ઉપજે, કંપારી દેહમાં ઊઠે, રૂંવાડાં થાય છે ખડાં, ગાંડીવ હાથથી છૂટે, વ્યાપે દાહ ત્વચા વિષે,
રહેવાય નહીં ઊભા, જાણે મારું ભમે મને.” આ તે અર્જુનની શારીરિક સ્થિતિ થઈ. માનસિક સ્થિતિ કેવી હતી –
““નથી હું ઈચ્છતો છત, નહીં રાજ્ય નહીં સુખે; રાજ કે ભેગ કે જીવ્યું, અમારે કામનું કશું ? ન ઈચ્છું હણવા આ સૌ, ભલે જાતિ હણાઉં હું, ત્રિલોક રાજ્ય કાજે યે, પૃથ્વી કારણ કેમ ? અહો કેવું મહાપાપ, માંડયું આદરવા અમે, કે રાજ્ય-સુખના લેભે, નીકળ્યા હણવા સગાં.” આમ બેલી રણે પાર્થ ગો બેસી રથાસને,
ધનુષ્યબાણને છોડી, શેક-ઉદ્વેગથી ભર્યો.” આપણને થાય કે અર્જુનને ખરેખર વૈરાગ્ય થયો છે. લેભ છેડી, પૃવીનું તે શું પણ ત્રિલોકનું રાજ્ય પણ જતું કરવા એ તૈયાર થયેલ છે. મહાપાપમાંથી બચવું છે અને બીજાને મારવા તેના કરતાં પિતા હોય તેમાં શ્રેય માને છે. આપણને લાગે કે ભગવાન એને કહેશે, “બહુ સારું, ભાઈ ! આથી વધારે રૂડું શું હોય ?”