________________
સર્વધર્મ સમભાવ
૩૧
સર્વધર્મસમભાવના આ સિદ્ધાંતને આપણે બંધારણમાં પણ અગ્રસ્થાન આપ્યું છે. આ રાજ્ય બિનસાંપ્રદાયિક-સેકયુલર' છે તેને અર્થ એમ નથી, કે અધાર્મિક છે, પણ સર્વ ધર્મ પ્રત્યે સમભાવ રાખે છે, કોઈ ધર્મ રાજ્યધર્મ નથી, ધર્મ કે જાતિને કારણે કોઈ નાગરિક પ્રત્યે ભેદભાવભર્યું વર્તન રાખવામાં નહિ આવે અને સર્વ ધર્મના અનુયાયીઓને રાજ્યમાં સમાન હક તથા તક છે. - સવધર્મસમભાવ જેવા મહાન સિદ્ધાંતને સ્થાને દુર્ભાગ્ય વર્તમાનકાળે આપણું જીવનમાં સર્વધર્મ–અભાવ જેવી સ્થિતિ પ્રવર્તે છે. જીવનનાં નૈતિક અને આધ્યમિક મૂલ્યો પ્રત્યે અશ્રદ્ધા છે અને જીવનનૌકા સુકાનરહિત અથડાય છે. સર્વ ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધા ન હોય તેને સર્વધર્મસમભાવ પણ ન હોય. સાચા ધર્મને પિછાણે તે જ સર્વધર્મને જીવનમાં ઉતારી શકે અને અન્ય ધર્મો પ્રત્યે આદર કેળવી શકે. •
૧-૧-૯૮
