________________
જીવન અને દર્શન
: ૮૯ : કર્યો છે પણ મારા જ મિત્રની કીતિને એ હણતો હોય, એને જ ભયજનક હેાય તે માટે આ પ્રયત્ન ન કરે.
એક પૂર્ણિમાની રાતે બંને મિત્રે જલવિહાર કરવા નીકળ્યા હતા. હેડી સરિતાની છાતી પર રમી રહી હતી. બંને વાતે ચઢયા. એટલામાં ચિતળે બગલમાંથી એક પોથી કાઢી, જાણે પિતાના નાજુક હૈિયાને, જળમાં પધરાવતા ન હોય એ રીતે ગ્રન્થ પાણીમાં પધરાવી દીધો ! રઘુનાથે પૂછ્યું: મિત્ર! આ શું કર્યું?” કરુણાદ્રિ સ્મિત કરી ચિતન્યદેવે કહ્યું:
જે ગ્રન્થ મારા મિત્રના કીર્તિચન્દ્રને રાહ બની ગળી જતો હોય તે શા કામને? રઘુ! આપણે તો બંને બાળગોઠિયા. તું જાણે છે કે હું સૌનાં ભલાની ભાવનામાં રમું છું. અને મિત્રનું જ ભલું ન કરી શકું તે બીજાનું ભલું શું કરી શકું? જે ગ્રન્થ તારા દિલ પર ઘા કર્યો એ ગ્રન્થને મેં પાણીમાં ઘા કર્યો.” .
અર્પણના આ દૃશ્ય પર પૂનમને ચાંદ ચાંદની વર્ષાવી રહ્યો હતો. આંખમાં આવેલા આંસુને લૂછતાં રઘુનાથે કહ્યું: “મિત્ર તે તે જુલમ કર્યો. તારે વર્ષોને શ્રમ પાણીમાં ગયે. પણ તારી આ જગતવ્યાપી કીતિ....?”
“રઘુ! કીતિની ખાખને જે શરીરે ચોળી જાણે તે જ કંઈક કરી શકે. કીતિને મેહ છોડ્યા વિના કલ્યાણ નથી. મારી કીતિ. કેઈના ય માટે ભયરૂપ હોય તે એ કીતિથી સયું!” આ સાંભળી રઘુનાથ એના ચરણોમાં ઢળી પડયા. ચૈતન્યદેવ! તે જ ખરું મેળવ્યું. મેં તે કેવળ ટીકાઓ જ