________________
જીવન અને દર્શન
: ૭૯ :
હતાં પણ અંદરથી સાવ જ બેડાળ ! એક મહિનાના પરિચયથી સત ત્રાસી ગયા. એ ઘરમાં સત્ય, ચિન્તન, સ્વાધ્યાય, મધુરતા કઇ જ ન મળે. એકલા બાહ્ય વૈભવના આડંબરના કાલાહુલ હતા. સંતે મહિના પછી વિદાય વખતે આશીર્વાદ આપતાં કહ્યું: ‘ માણસ ખનો ! ’
પુરુષ ધમાલિયા હતા. એણે આ વાકય પર જરા ય વિચાર ન કર્યાં, પણ સ્ત્રી ભારે ચકાર. એ પામી ગઇ. એણે પતિને પૂછ્યું: આપણે માણસ નથી ? શું ઢોર છીએ ? સતે માણસ બનજો એમ કેમ કહ્યું ? આ સાંભળી પુરુષને પણ જરા વિચાર આવ્યો. વાત સાચી હતી. સંતે આમ કાં કહ્યું ? એણે મનમાં ગાંઠ વાળી. એ ફ્રી મળશે ત્યારે પૂછીશ.
6
,
કોઇ પણ વચન પર ઊંડાણથી વિચાર કરીએ તે જ વકતાની વાણીના મહિમા સમજાય, નહિ તેા શ્રવણુ માત્ર એક વ્યસન બની જાય: વ્યસની માણસ પ્રવૃત્તિ કરે ખરા પણ એમાંથી પ્રકાશ ન મેળવેઃ પ્રકાશ તા ઊંડા ચિન્તનથી જ મળે.
''
બે વર્ષ પછી ફરી સત પધાર્યા ત્યારે પેલી સ્ત્રીએ પૂછ્યુ’; ‘‘ મહારાજ ! માણસ થજો અને અર્થ શું? શું અમે ઢાર છીએ ? ’સંતે પેાતાની પાસે એક કાચ હતા તે આપતાં કહ્યું: “લા આ કાચ. આ કાચ એવા અદ્ભુત છે કે એના ઉપરના ભાગમાં જોશે તેા તમે માણસ દેખાશે અને અંદરના ભાગમાં જોશે તે તમે જે છે તે દેખાશે.. ”
સ્ત્રીએ કાચના અંદરના ભાગમાં જોયુ ને એ ચમકી !
