________________
જીવન અને ન
: ૭૫
કે પક્ષપાત હાય તેા તમારી વાણી પવિત્ર કઈ રીતે ગણાય ? પ્રયુક્ત કઈ રીતે મનાય ?
તમને કાઈ સામે મળે તે એની પ્રશંસા કરે, એના ગુણગાન કરા, એની વાહવાહ પાકારે અને એ જાય કે તુરત એનું ખોદવાનું ચાલુ કરા એ કર્યાંને ન્યાય ? કાઇના ય ન જોયેલા કે ન જાગેલા દોષોનુ વર્ણન કરવું, એમાં રસ લેવા, એમાં સતિ આપવી, આ બધા વાણીના વ્યભિચાર નથી ? આજ કાઈ એ મિત્રા મળે તેા ગામની નિન્દા કરે. એમાં કોઈ ત્રીજો ભળે તેા એ પણ એ એમાં ભળી નિન્દા–મંડળ વધારે. એમ કરતાં એ ત્રણમાંથી એક ચાલ્યા જાય, તે તુરત એ અન્ને ભેગા થઈ, જનારની નિન્દા કરવા મંડી પડવાના. આ તે કેવી વાણી ? અરે, રે! શું વાણી આ માટે મળી છે ? આમ જો અધ યુક્ત વાણીના વ્યાપાર ચાલશે તે પછી માણસના વચન પર વિશ્વાસ કાણ કરશે ? પ્રજ્ઞ માણસ તા આવા વાણીવિલાસ સાંભળી સમજી જાય કે જે માણસ બીજાની ગેરહાજરીમાં એની નિન્દા કરે છે, તે મારી ગેરહાજરીમાં મારી નિન્દા કાં ન કરે ? આવા ડા'પણભર્યાં વિચાર કરનાર માણસ આવાઓને મિત્ર રહે ખરો ? આવા માણસને કઇ સારા માણસ ધારી ન્યાય તાળવા બેસાડે તે એ ન્યાય કેવા આપે ? એની વાણીમાંથી એ જ નીકળે કે, મારું... મારા આપનું ને તારુ' મારું સહિયારું !
ધર્મયુક્ત વાણી કાને કહેવાય અને ધર્મ યુક્ત વાણીવાળા માણસ કેવા નિષ્પક્ષપાતી અને નિડર હાય તેને એક સુંદર દાખલા ઇતિહાસમાં આવે છે.
