________________
જીવન અને દર્શન
: ૭ :
પછી અંધ છે. મારાં નયના સત્યને જોશે, અસત્યને નહિ; મારા કાન સત્યને સાંભળશે, અસત્યને નહિ; મારી જીભ સત્યને ટપકાવશે, અસત્યને નહિ ! મનથી, વચનથી, કાયાથી કાઇનુ ભલુ થશે તે કરીશ; ભલુ ન થાય તેા કઇં નહિ; પણ કાઇનું મ્રૂરું તેા નહિ જ કરુ
આ જ વાતને ભારતના તેજસ્વી સંતે હજારો વર્ષોથી પોતાના જીવનદ્વારા કહેતા આવ્યા છે.
વચન–રતન મુખ કાટડી, ચૂપ કર દીજે તાળ; ધરાક હાય તો ખોલીએ, વાણી વચન રસાળ.
વચન એ તે રત્ન છે. મુખ એ આ મહામૂલાં રત્નોને રાખવાની તિજોરી છે. રત્ન કઇ જેમ તેમ અને જ્યાં ત્યાં રખાય ? એ તેા ખધ તિજોરીમાં જ શોભે. પણ સદાકાળ કઇ તિજોરી અધ રખાય ? ઘરાક આવે, કાઇ ખરીદનાર આવે, કાઇ સારા પારખુ આવે તે તિજોરી ખાલવી જ પડે. પણ ખાલ્યા પછી તેા એ રત્ના એવી રીતે સચ્ચાઈથી બતાવવાં કે જોનાર પણ ડોલી ઊઠે. એ વચન-રત્નમાં પ્રિયતાના પાસા હાય, હિતચિન્તનના આકાર હોય, સત્યનાં પ્રકાશિત કિરણા હાય, તા જોનાર પણ વાહ વાહ ! પાકારી જાય ! હું કહુ છું કે સત્ય, તથ્ય ને પથ્યથી ભરેલું આપણું વચન હાય તે, એની આગળ કાહિનૂર પણ કઈ જ હિંસાખમાં નથી !
•
ઘણા વખત પહેલા આગમ–સાહિત્યમાં વાણીના આઠ ગુણા મેં વાંચ્યા હતા. મને થયું કે આ આઠ ગુણાથી યુકત આપણાં વચન હાય, તે તે આ સંસારમાં ય શાન્તિનું સ્વગ
