________________
માનવતાનાં સોપાન
:3:
સત્ય
ગિરિરાજના કોઈ ઉન્નત શિખર ઉપર ચઢવુ... હાય તા એકદમ કૂદકા મારી ઉપર ન જવાય પણ ક્રમેક્રમે સેાપાનદ્વારા ઉપર પહેાંચાય, તેમ માનવતાના ઊન્નત શિખરે પહોંચવા માટે પણ જ્ઞાનીઓએ ચાર સેાપાન નક્કી કર્યા છેઃ શૂર, પડિત, વક્તાને દાતા. જેનામાં શૌય હાય તે શૂર, જેનામાં પાંડિત્ય હાય. તે પડિત, જેનામાં વકતૃત્વ હાય તે વક્તા અને જેનામાં દાતૃત્વ હાય તે દાતા. ગયા રવિવારે આપણે વિચારી ગયા કે રણમાં જિતે તે શૂર નહિ, પણ ઇન્દ્રિયાને જિતે તે શૂર; શાસ્ત્રો ભણી જાય તે પંડિત નહિ, પણ ધર્મને આચરે તે પતિ; તેવી જ રીતે વાણીના વિલાસ કરનારા એ વકતા નહિ પણ સત્યને ઉચ્ચારે તે વકતા.
૫
