________________
જીવન અને દર્શન
: ૫૫ : જાઓ મૈયા, પ્યારે ભૈયા, રહેગા નામ તુમ્હારા, - જબ તક ચમકે ચાંદ સિતારે, ચમકે નામ તુમ્હારા.
કહો, તમે જ કહે, શ્રોતાજને ! આ વિરલ દશ્યને જોતાં માતા ધરતીને કેટલે આનન્દ થયે હશે? આ ઘરડી ધરતી માતાના હૈયામાં પોતાના કુપાત્ર સંતાનોના વેર ઝેરના કેટકેટલા દાવાનળ બળતા હશે, એમાં આ વાત્સલ્યભીને દશ્ય માતા ધરતીને કેવી અપૂર્વ શાન્તિ આપી હશે? કહે, ધરતી ત્યારે કેવી હરિયાળી ને નવપલ્લવિત બની હશે? ભાઈ ભાઈ વચ્ચેના વાત્સલ્યને આ આનન્દજામ પીને તે આ વૃદ્ધ ધરતી પણ ત્યારે નવયૌવના બની ગઈ હશે ના? એને પણ એમ થયું હશે કે, ના, ના, મારા બધા સંતાને કુપાત્ર નથી, આવા સુપાત્ર પણ છે ! .
- આંખનાં આંસુ લૂછીને શ્રી ભરતે કહ્યું: “બધે! આપ આ શું કરે છે? મને અહિ એકલો મૂકી આપ વનમાં જશે? તમારા વિશે હું કઈ રીતે રહી શકું ? આપ વનમાં તક્કામાં ભમતા હો ત્યારે હું મહેલની શીળી છાયામાં આનંદ કરું? આપ જંગલમાં સુકાં ફળફૂલ પર આજીવિકા ચલાવતા છે ત્યારે હું ઉત્તમ રસવાળાં ભેજન કરું? આપ જમીન અને ઘાસ પર આળોટતા ત્યારે હું પલંગમાં અને
પ્યામાં પોઢં? ભાઈ, ઓ પ્યારા ભાઈ! આવું કદી બન્યું છે? શું તમે મને આટલે હલકે મા ? શું તમે મને રાજ્યને લેભી માન્ય? ભાઈ, તમારા વિના આ અધ્યાનું તે શું પણ ત્રણ ભુવનનું રાજ્ય મળે તે પણ હું એને તુચ્છ