________________
જીવન અને દર્શન
L: ૩૩ : કેટલું ભવ્ય છે! એ કહે છે કે મારા હૈયાના દિવાનખાનામાં શહેનશાહની છબી નાહ ટાંગુ, પણ ઇન્દ્રિયોને જિતનારની છબી ટાંગીશ. વાહ! કેવી માંગણી ! હું તમને પૂછું તમે તમારા દિલના દિવાખાનામાં કેની છબી ટાંગી છે? ચમની કે રમાની ? ધર્મની કે ધનની ? વાત્સલ્યની કે વાસનાની? જવા દે. એ તમે નહિ કહો તોય ચાલશે. પણ એ વાત ચક્કસ છે કે દિલનું દિવાનખાનું છબી વિના ખાલી તે કદી નહિ જ રહે. તમે વિકાસની છબી નહિ ટાંગે તે વિનાશની છબી એની મેળે ટિંગાઈ જશે. વિનાશની છબી પસંદ ન હોય તે વિકાસની છબી લાવે અને વિલાસની છબી લાવવા માટે વાસના પર વિજય મેળવે !
સિકંદરના દિલમાં ઉપસેલી વિનાશની ભયંકર છબીને ભૂંસી નાખવાનો વિચાર ઈ. સ. પૂર્વે ૩૨૫ માં એરિસ્ટટલને આવેલ મેસિડેનીઆના મહાન વિજયી સિકંદરે દિવિજય કરવા પ્રયાણ કર્યું અને ભારત ભણું કૂચ આદરી ત્યારે તેના ગુરુ ઍરિસ્ટોટલે, એને જીવનની મહત્તાનું ભાન કરાવવા એની પાસે એક માંગણી કરી.
ચરિ ગો હો રાનન! તો નૈની ગુો આના . • ज़िनोने ज्ञानको पाकर गहरे तत्त्वको जाना ॥ * યુદ્ધને અને પંજાબથી પાછા ફરતા સિકંદરે ઍરિ. સ્ટેટલે માંગણી કરેલા જૈન સાધુની શેધ કરાવી. શોધ કરવા એના સિનિકે ચારે તરફ ફરી વળ્યા. ઘણી શોધ પછી એક નદી કિનારે બેઠેલા અને આત્મસમાધિમાં ડૂબેલા એક મસ્ત
S'
10