________________
: ૩૨ :
જીવન અને દુન આહાર લેવા ગયા હતા. એના બંગલાના દિવાનખાનાની દિવાલ પર હરણ અને રાઝનાં શિંગડાં શેશભા માટે ટાંગ્યાં હતાં. આ જોઇ મને થયું માણસ કેવા ક્રૂર બન્યા છે ! પોતાના ઘરને શણગારવા માટે હરણ અને રાઝ જેવાં નિર્દોષ પ્રાણીઓને મારીને પણ એનાં શિંગડાંથી ગૃહશેાભાને વધારે છે અને પેાતાની જાતને કલારસિક કહેવડાવે છે! માણસે વિવેક શક્તિ ખેાઈ, સ્વાર્થી બની ઈન્દ્રિયાના પ્રવાહમાં તણાઈ અને આત્માની અનંત આનંદમય શક્તિ ` પર પાણી ફેરવ્યું.
આત્માના સામર્થ્યને હણનાર વાસના છે. વાસનાનાં વસ્ત્રોએ આત્માના પ્રકાશને ઢાંકયા છે અને આત્મા એ પહેરી એમાં ઢંકાયા છે. આ જ કારણે વાસનાના સામ્રાજ્યમાં આત્માને ઘણા પિછાનતા પણ નથી, પિછાનતા હોય તે પણ એ માટે સચિન્ત નથી. આત્માને નિરખે, એના સામર્થ્યને પારખે, તા એને સમૃદ્ધિથી છલકાતા રાજોધરાજના વૈભવ પણ તુચ્છ લાગે. એ શ્વાનની જેમ સત્તાધીશોની અને શ્રીમતાની ખેાટી ખુશામત ન કરે. તમને ખખર હશે કે બર્નાડ ાએ ભગવાન મહાવીરના કલ્યાણક વખતે કહ્યું હતુંઃ
Give me that man, who is not passions' slave and, I will wear him in my hears core.'
મને એવા માણસ આપા કે જેણે ઇન્દ્રિયાને જીતી હાય, વાસનાના–વિષયાને ગુલામ ન હોય, તેને હું મારા હૈયાના ઊંડામાં ઊંડા ખુણામાં પધરાવીશ. શાનું આ વાય.
