________________
: ૧૨૨ :
જીવન અને દુન
બીજાને પણ એની જ તૃષ્ણા છે, તે મારું અત્યારે કન્ય એ છે કે-બીજાને શાંતિ આપવી અને ખીજાને અશાંતિ ન થાય એ રીતે મારે જીવવુ છે. જગતની અશાંતિમાં મારા ફાળા ન હોવા જોઇએ.
જગત દુઃખી હાય ત્યારે હું એશ-આસમમાં કેમ જીવી શકું? માનવજાત સંકટમાં સપડાયેલી હોય ત્યારે હું છુપાઈ ને મારી જાતનું રક્ષણ કઇ રીતે કરી શકું? મારે તો ઝંપલાવવું જોઈ એ, મારા ભાઇનું રક્ષણ કરવું જોઇએ. આ સમયે હું મારી જાતનું વિલાપન કરી, સૌના કલ્યાણ માટે ખપી જાઉ તો જ હું સાચે ધીં. પરસેવા એ જ આત્મસેવા છે. અણુ એ જ મારું કન્ય છે. એથી જ મારું કલ્યાણ થવાનુ છે.
જ્યાં મૈત્રી, પ્રમાદ, કારુણ્ય અને માધ્યસ્થભાવ રમતા હોય ત્યાં માન કે અપમાન, સ્તુતિ કે નિન્દા કાઇની કઇ જ પડી ન હેાય. એ કોઇ દિવસ પ્રશંસાથી ફૂલાય નહિ અને અપમાનથી મુંઝાય નહિ. એને પોતાના અર્પણુના જ આત્મસતાષ હાય. એને બીજાના મતની, ખીજાની પ્રશસાની જરૂર ન હેાય. તે કાઇ દિવસ અટકે નહિ, થાકે નહિ. એ એમ જ માને કે હું મારા આત્મસંતોષ માટે કરું છું, આમાં હું શું મહાન કરી રહ્યો છું ? અરે, જડ પણ મૈત્રી કરે, તે જાત સમર્પણુ કરે, તો પછી હું ચેતન આટલું પણ ન કરી શકું ?
દૂધ અને પાણીની મૈત્રી કેવી ભવ્ય છે ? ધે. પેાતાનો ઉજ્જ્વળ રંગ પાણીને આપ્યા અને પાણીએ પાતાની જાતને દૂધમાં વિલાપન કરી. બંને એક અન્યા. દૂધ એ દૂધ ન રહ્યું