________________
જીવન અને દર્શન પહેરતાં માણસને આનંદ આવે છે, તેમ જીર્ણ શરીર છોડતાં નિ નવા શરીરને ધારણ કરતાં પણ આનંદ થ જોઈએ. સાચા સુખનું લક્ષણ આ જ છે. જૂનું શરીર એટલે અનાદિન આ સંસાર અને નૂતન શરીર એટલે આદિ અનંત મોક્ષ ! આ અપૂર્વ મોક્ષ મેળવતાં જીવનના સાચા પ્રવાસીને તે આનંદ જ થાય, કારણ કે એનું ભવભ્રમણ ટળે છે, પણ લેકે આજે મરણથી ગભરાય છે, એનું કારણ એ છે કે એ જાણે છે કે આપણે જીવનમાં કાંઈ સાચી વસ્તુ મેળવી નથી, કાંઈ
કર્તવ્ય કર્યું નથી, દાન દીધું નથી, શિયળ પાળ્યું નથી, તપ કર્યા નથી, ને ભાવના ભાવી નથી, એટલે અહીંથી મરીને બીજી ગતિમાં ગયા એટલે આ બધું ખલાસ! નવું વસ્ત્ર તે નહીં મળે પણ આ જુનું વસ્ત્ર પણ નહિ રહે અને નિરાધાર રીતે નરકમાં ને તિર્યંચમાં ભટકવું પડશે ને તાપમાં ઉઘાડા ટળવળવું પડશે, આજ કારણે માણસ મરણથી ગભરાય છે. - માણસ પાસે સત્તા, સિંહાસન કે ક્રોડ રૂપિયા હોય તે પણ એ આત્મિક વૈભવ વિના સુખી હોતો નથી. બહાર એ ભલે સુખી દેખાતા હોય પણ એના આન્તરિક જીવનમાં અશાંતિનો દાવાનળ સળગતા હોય છે. ચિન્તાઓ એના પર ગીધડાની જેમ ભમતી હોય છે, ફફડાટ એના હૈયાને કીડાની જેમ કોરી ખાતે હોય છે, માટે જ કહું છું કે આજની તમારી સુખની કલ્પના અવાસ્તવિક્તામાંથી જન્મેલી છે. સુખપિસા કે વસ્તુમાં નથી પણ આપણું હૃદયમાં હોવું જોઈએ. આપણા હૃદયમાં હશે, તે જગતની દરેક વસ્તુ આનંદના બજાર જેવી લાગશે, એટલે જ જીવન શોધકોએ કહ્યું કે આપણે આનંદ આપણા
