________________
૬૨
આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું? આપણે તો નિમિત્તમાત્ર છીએ. એવું કહ્યું ઓછું ન લાવીશ. એ કરતાં તો તું પણ દીકરીના આત્માની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરજે. એ પ્રાર્થના તને પણ શાંતિ આપશે...જા હવે ભાઈ અમે બાકીનું કામ આટોપીએ.” ડ્રાઈવરનો હાથ ઝાલીને એ ખટારા સુધી દોરી ગયા.ચાલતાં ચાલતાં ડ્રાઈવર પણ ડૂસકાં ભરતો હતો.
“આ ભાઈની આંખની કરુણાનું આચમન કરતાં, એકઠા થયેલા સૌના હૈયામાં માનવતા પ્રત્યેની મમતા જાગી. સૌ શબ પાસે આવ્યાં. એકની એક દીકરીના શબ પાસે બેસીને દીકરીના મારતલને માફી આપનારો પહેલવાન બાપ ધ્રુસકે ધ્રુસકે રોયો. આસપાસનાં એકઠાં થયેલાં સૌની આંખ પણ નયન-ઝારી છલકાવી રહી. ખૂબ ભાવનાભર્યા વાતાવરણમાં દીકરીને અગ્નિસંસ્કાર કરાયો.
“આ માનવતાની સુવાસ મહિનાઓ સુધી અસારવાના વાતાવરણમાં મઘમઘી રહી....આપસમાં લડનારાઓને સમજાવવા માટે માનવતાનું આ દૃષ્ટાંત ઉપયોગી બનવા માંડયું...,
“આ ભાઈનું નામ હતું ચંદુભાઈ પહેલવાન. તાજેતરમાં એ ભાઈનું અવસાન થયું. અસારવાના શ્રી ઉમિયાજી માઈ મંડળના એ ઉમંગી
સભ્ય હતા.”
એ ભાઈનો નશ્વર દેહે આજે હયાત નથી. પરંતુ એ ભાઈની માનવતા તો હજુયે અસારવાવાસીઓના સ્મરણ-મંદિરમાં બેઠી છે.”
– આ છે “જનસત્તા” (દૈનિક)ના ડિસેમ્બર ૧૯૬૪ના
એક અંકમાં છપાયેલ એક પ્રસંગનું અવતરણ.
આવી જ એક ઘટના ચાળીસેક વર્ષ પહેલાં, મદ્રાસથી બે માઈલ દૂર આવેલ સંતની એક કુટિરમાં બનેલી. . “એને મારશો એ મને મારવા બરાબર છે”
સાચા યોગીઓની ભાળ મેળવવા ભારત આવેલા અંગ્રેજ પત્રકાર રાફેલ હસ્ટ ઉર્ફે ડૉ. પોલ ખૂંટને ‘અ સર્ચ ઈન સિક્રેટ ઇન્ડિયા* નામના
*આ પુસ્તકનો “ભારતના આધ્યાત્મિક રહસ્યની ખોજમાં” એ નામે ગુજરાતીમાં અનુવાદ થયો છે. પ્રકાશક: વોરા એન્ડ કંપની, મુંબઈ.