Page Text
________________
‘નામ વેશભું કામ ન સીઝે
૨૭ વિશેષતા કે ક્રિયાકાંડની ભિન્ન ભિન્ન પ્રણાલિઓ ઉપરથી ધર્મ જુદા જુદા માની લેવાની દૃષ્ટિ ખોટી હોઈ, દૂર કરવી જોઈએ.”*
પ્રબુદ્ધ ધર્મોપદેશકોએ આ તથ્ય પ્રત્યે શ્રેયાર્થીઓનું લક્ષ ખાસ ખેંચવું જોઈએ નહિતર, સંભવ છે કે, સાચા ધર્મથી તેઓ જીવનભર વિમુખ રહી જાય. એટલું જ નહિ, પરંતુ ભવિષ્યમાં પણ એની પ્રાપ્તિ જેથી દુર્લભ બની રહે એવી કોઈ અવળચંડાઈ પણ ધર્મઝનૂનના કેફમાં તે કરી બેસે. જેના ફળસ્વરૂપે અનેક જન્મો સુધી મોક્ષમાર્ગથી દૂર ફેંકાઈ જવાય એવું કશું જ પોતાના હાથે ન થઈ જાય એવું હરકોઈ મુમુક્ષુ ઇચ્છશે પરંતુ એ જો ધર્મની ઓળખ—ધર્મીઅધર્મીનો વિભાગ–માત્ર બાહ્ય લિંગ અર્થાત્ વેશભૂષા કે કર્મકાંડ ઉપરથી જ કરતો હશે તો, એ ન ઈચ્છે તોયે, એને હાથે આ અપરાધ થવાનો. ...તો પાખંડના પગ પખાળ્યા કરીશું!
આત્મિક ગુણસંપત્તિના બદલે કેવળ બાહ્ય ચર્યા કે લિંગ-વેશમાં જ ધાર્મિકતા કે સંતપણું જોનાર આત્માઓ, અન્ય મત-પંથ-સંપ્રદાયના ગુણી જનો કે સંત પુરુષોમાં સાચી આધ્યાત્મિકતાના પરિચાયક ગુણો હોવા છતાં માત્ર તેમનાં લિંગ-વેશ કે કેટલીક બાહ્ય ચર્યા પોતાના મતપંથ સંપ્રદાયથી ભિન્ન હોવાને કારણે તેમનું સાચું હીર પારખી શકતા નથી. આથી, એમનો ઉચિત આદર-સત્કાર કરવાનું તો બાજુએ રહ્યું, તે એમનો અનાદર અને વખતે અવહેલના અને ઉપહાસ પણ કરી બેસે છે. અરે! એક જ પ્રભુ વીરના અનુયાયી દિગમ્બર અને શ્વેતામ્બર,
શ્વેતામ્બરમાં મૂર્તિપૂજક અને સ્થાનકવાસી, અને તે દરેકમાંના પણ ભિન્ન ભિન્ન ગચ્છો, સમુદાયો અને અને સંઘાડાઓ વચ્ચે પણ પરસ્પર આ સ્થિતિ જોવા મળે છે. એટલું જ નહીં, તિથિ જેવી કોઈ એકાદ બાબતમાં પણ રહેલ વિચાર-ભેદ કે ચર્યા-ભેદનાં પ્રસંગે, દૃષ્ટિરાગ-વિવશ, પોતાથી જુદી છાવણીમાં રહેલ જનોની અવહેલના, અનાદર, ઉપહાસ થતાં રહે એ શું હકીકત નથી? આના મૂળમાં ધર્મને પૂર્વોક્ત બે અંશનું અજ્ઞાન રહેલું છે.
* કલ્યાણલક્ષી વિચાર : મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સુવર્ણ મહોત્સવ ગ્રન્થ (ભાગ-૨, પૃષ્ઠ ૨-૩)માંથી સાભાર ઉદ્ઘત.
| SR No. | 005904 |
| Book Title | Aapne Aatmnirikshan Karishu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarendravijay |
| Publisher | Aatmjyot Prakashan |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 192 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |