Page Text
________________
આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું? વૃત્તિ, પરમાત્મતત્ત્વ પ્રત્યે અટલ પ્રેમ-ભક્તિ-શરણભાવ વગેરે છે. અનુષ્ઠાનો, ક્રિયાકાંડ અને વિધિવિધાનો દરેક દર્શન, મત, પંથ, સંપ્રદાયનાં અલગ અલગ હોય છે. એક જ ધર્મ-મતના વિભિન્ન સંપ્રદાયોની ક્રિયાવિધિ પણ પરસ્પરથી જાદી પડે છે. આમ, ધર્મનું બાહ્ય કલેવર દેશ, કાળ અને પરિસ્થિતિ અનુસાર બદલાયા કરે છે, તે પરિવર્તનશીલ છે જ્યારે અત્યંતર અંગ અચલ છે, શાશ્વત છે. ધર્મનું આંતરત્વ સર્વ દેશ-કાળ-સંપ્રદાયમાં સમાન રહે છે એના ઉપરના કર્મકાંડના વાઘા જ માત્ર બદલાતા રહે છે.
.
- -આત્મજ્ઞાની ગુરુનું માર્ગદર્શન અપેક્ષિત
જે માત્ર બાહ્ય વેશ કે ક્રિયાકાંડ ઉપરથી જ પોતાના અને પરાયાનો વિભાગ કરે-જૈન કે અજૈનનો વિભાગ કરે તેને જ્ઞાનીઓ ધર્મના વિષયમાં બાળ અર્થાત્ અણસમજુ કહે છે. એ બાળ જીવો ધર્મનો મર્મ પામી શકતા નથી. નિર્મળ અને સૂક્ષ્મ બુદ્ધિવાળા વિવેકશીલ આત્માઓ જ ધર્મતત્વને સ્પર્શી શકે છે. જેની વિવેકશક્તિ વિકસિત થયેલી હોય તે, અથવા આત્મજ્ઞાની ગુરુ –‘વસંવિતિમનોશા :'—ને સમપિત રહી તેમના માર્ગદર્શન મુજબ જે આરાધના કરી રહ્યા હોય તે જ મુક્તિસાધનાના માર્ગે, આંધળી ગલીચીઓમાં અથડાયા–અટવાયા વિના, નિર્વિક્ષે આગળ વધી શકે. ૧૦ જેની પોતાની વિવેકશક્તિ ખીલેલી ન હોય અને જેના પથદર્શક ગુરુ આત્મજ્ઞાની ન હોય તેની સ્થિતિ ઊંટવૈદ્યની સારવાર લઈ રહેલ રોગી જેવી છે એ આત્માઓ ભવસાગર કેમ કરી શકે? આથી, એ સ્પષ્ટ થઈ જાય છે કે શ્રી જિનનિર્દિષ્ટ બાહ્ય ક્રિયાકાંડના આચરણ માત્રથી તથા આગમોના સ્વાધ્યાય કે શ્રી જિનવાણીના શ્રવણ માત્રથી એ સંતોષ ન માની શકાય કે પોતાને શ્રી જિનનિર્દિષ્ટ ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ ચૂકી છે. ધર્મના બાહ્ય આચરણ તેમજ શ્રી જિનવાણીના શ્રવણ-વાચન-અધ્યયનની સાથે સાથે શ્રી જિનનિર્દિષ્ટ ભાવોની પણ અંતરમાં સ્પર્શના થઈ રહી હોય તો જ ધર્મની પારમાર્થિક પ્રાપ્તિના માર્ગે આપણે ગતિ કરી રહ્યા છીએ એવું આશ્વાસન લઈ શકીએ.
| SR No. | 005904 |
| Book Title | Aapne Aatmnirikshan Karishu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarendravijay |
| Publisher | Aatmjyot Prakashan |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 192 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |