________________
માનવતાનાં સોપાન
૧૧૧ એક સુભાષિત યાદ આવે છે
उष्ट्रकाणां विवाहे तु गर्द्धमा वेदपाठकाः।
परस्परं प्रशंसन्ति अहो रूपं अहो ध्वनिः ॥१॥ ઊંટભાઈના લગ્નમાં ગધ્યાભાઈ ગેર બન્યા. ગેર કહે “વાહ! ઊંટનું કેવું સુંદર રૂપ છે!” ઊંટ કહે: “વાહ! ગધ્ધાજીને કે મીઠે વનિ છે !” આવી આ સમાજની દશા છે. આવા વાતાવરણમાં ગુપ્તદાન દેનાર દાતા કયાંથી પાકે? સાધમિકેને ટેકે આપનારા, એમને હાથ ઝાલી ઉપર ચઢાવનારા અને પિતાના ગરીબભાઈની આર્થિક રીતે પીઠ થાબડનારા આ કારણને લીધે વાતાવરણમાંથી બહુ જ અહ૫ મળવાના. આ દાતાઓને ઘણો પૈસે તે વાજાંવાળા, બેન્ડવાળા, પ્રેસવાળા અને રંગબેરંગી મેટી મોટી કુંકુમપત્રિકા છાપવાવાળા ચાવી જાય છે. બે દિવસ વાહ, વાહ થાય અને પછી હવા હવા થઈ જાય ! પહેલાના જમાનામાં માણસને પાડવા માટે સ્વર્ગલોકમાંથી મેનકા ને અસરાઓ આવતી, હવે એ નથી આવતી. કારણ કે એમને જોઈ માણસે ગાંડા થઈ જાય ! એટલે આજના યુગમાં એ મેનકા ને અસરા કીતિ ને પ્રશંસાના રૂપમાં આવે છે, અને માણસોને પાડી દે છે.. આજ માણસની જરા પ્રશંસા કરે એટલે પુલાઈને પુગો થઈ જવાને. વિદ્વાને આવાઓને સાચા અર્થમાં દાતા નથી કહેતા. ત્યારે દાતા કેણી પાતા મૂતfeતે રતઃ પ્રાણીમાત્રના કલ્યાણમાં જેનું મન રમે છે, તે દાતા. હૈયાના ઊંડાણમાંથી પ્રગટેલી જીવદયાની ભાવનાવાળે દાતા. એટલે જ અભયદાન ઉત્તમ છે, ઉત્કૃષ્ટ છે. આવી દાતૃત્વની ભાવના પ્રગટ્યા પછી પિતાના પ્રભાવથી, પિતાના બળથી કે પોતાના અધિકારથી કેઈનેય ભય ન થાય, એની કાળજી રાખે. તમારા હાથમાં તે એક સારી હોય તેમ હાથ સીધે ન રહે! કાં એ સેટી ઝાડ પર વિંઝાય. કાં કૂતરાના