________________
આમ જાગૃતિ એને શાન્તિથી સાંભળે નહિ અને સાંભળે તે એના પર વિશ્વાસ બેસે નહિ, માટે ડું બેલવું. જરૂર પડે ત્યારે એવું અને છેડા શબ્દોમાં ઘણું કહેતાં શિખવું. એક પ્રસંગ મને યાદ આવે છે. મુંબઈમાં પૂ. આગમોધ્ધારક આચાર્ય મહારાજ શ્રી સાગરાનન્દસૂરીશ્વરજી મહારાજને વંદન કરવા એક ગૃહસ્થ આવ્યા હતા. બે માળ ચઢીને પેલા ભાઈ ઉપર આવ્યા. આવનારનું શરીર જરા ભારે હતું. એ હાંફી ગયા. વંદન કર્યા પછી સ્મિત કરી એમણે કહ્યું – સાહેબ, આપ તે બહું જ ઊંચે બિરાજે છે?” મહારાજશ્રીએ સ્મિત કરી માર્મિક ઉત્તર વળે ? “હા, ભાઈ! અમે ઊંચે છીએ એટલે જ તે તમે વંદન કરવા આવે છે !
આ વાકયમાં શ્લેષ હતે. એટલે કે અમે સદ્દગુણના સિંહાસન પર છીએ એટલે તમે વંદન કરે છે. સદ્દગુણે ન હોય તે અહીં કેણ આવે ? આ ટૂંકા ઉત્તરથી પણ આપણું મન આનન્દ પામે છે, કારણ કે આ ઉત્તરમાં મધુરતા, નિપુણતા ને અપતાનું સપ્રમાણ સંમિશ્રણ છે!
તિરમ-થે ગુણ તે ખાસ કંઈ કાર્ય હોય તે જ બેલવું, નહિ તે મૌન રહેવું. મૌનથી વાણીનું મૂલ્ય વધે છે. મૌનથી વાણીમાં ચિન્તન આવે છે. મૌનથી વચનમાં તેજ આવે છે અને મૌન પછી પ્રગટેલી વાણીમાં કોઈ અજબ જુસ્સો હોય છે. એવી વાણી સાંભળવા ઘણું હૈયાં તલસતાં હોય છે. પાશ્ચાત્ય પધ્ધતિને લઈને આજ કેટલાક કેઈ ઠેકાણે ખાણું લે તેય ભાષણ ઝીકે. જ્યારે રશિયામાં ટેલિન જરૂર વગર કદી ન બોલે. એનું પરિણામ એ આવ્યું કે આપણા આગેવાનેને સાંભળવા કોઈ તૈયાર નથી. ત્યારે ટેલિન ક્યારે શું બેલશે એ માટે લેકે સાંભળવા તલસી રહ્યા છે ! માટે કાય વિના નકામી વાત ન કરવી. વ્યવહારમાં પણ આપણને
