________________
૭૨
હવે તે જગે ! પંડિત આ દુનિયાને ભોગમાં રાચે ખરે? એ વિલાસનાં સાધને મેળવીનાચે ખરે? એ જગતની સંપત્તિમાં માચે એમ તમે માને છે? ત્યારે સાચે પંડિત આ દુનિયાને શું માને?
સાચો પંડિત આ દુનિયાને એક વિશાળ મુસાફરખાનું માને. આ મુસાફરખાનામાં જ લાખે આવે છે અને લાખ જાય છે. માણસ માને છે. હું કંઈક છું એ હું-પદના ઘમંડમાં ડેલનારા પણ ધૂળમાં મળી ગયા. જેમાં એક ફૂંક મારી જગતની રાખ કરી શકતા હતા, એમની રાખ આજે શોધી જડતી નથી. જગતના ગમે એવા સત્તાધીશ કે ધનવાન માણસને પણ આ જગતમાંથી જવાનું છે એ તે નક્કી છે ને?
માણસ માટે છે, માટે કંઈ મૃત્યુ એની વાટ જોઈને ઊભું રહેવાનું નથી. મૃત્યુની ગાડી તો રાતદિવસ ચાલી જ જાય છે. અને જે એના ઝપાટામાં આવે, તેને ઉપાડતી જ જાય છે. જગતની ગાડી તે મેટા માણસની શરમને લીધે કદાચ થંભાવી શકાય, પણ આ મૃત્યુની ગાડીને ગમે એવો સત્તાધીશ પણ થંભાવી શકે એમ તમને લાગે છે? તમારો પિસો મૃત્યુની ગાડીને એક સેકન્ડ (Second) પણ નહિ રોકી શકે ? એમ માથું ડેલાવે નહિ ચાલે. જરા સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહે, તે આ સામાન્ય માણસને પણ ખબર પડે કે આ શેઠ આટલા શ્રીમંત હોવા છતાં પણ કહે છે કે, અમારો પૈસો ને અમારી આવડત અમને બચાવશે તે નહિ, પણ એને સદપગ ન થયે તે અમને ખેંચીને નર્કમાં લઈ જશે. કેમ આ વાત ખરી છે ને?
સુખી માણસોએ તે વળી આ વાત ઉપર ખૂબ વિચાર
