________________
માનવતાનાં પાન હકક તમને કોણે આણે....?”
- સંતના આ વચન સાંભળી એનો આત્મા નાચી ઊઠ્યો. યુદ્ધવિરામ અને અહિંસાને મહામંત્ર એને આવીને માં દેખાય અને અહિંસક જીવન જીવવાની પ્રતિજ્ઞા લઈમુનિને પ્રેમ અને બહુમાનથી નમન કરી, એ પિતાના દેશ ભણું ઉપડ્યો.
એરિસ્ટોટલે સિકંદરને પૂછ્યું: “કેમ, મેં મંગાવેલી વસ્તુ લાવ્યા? ન લાવી શક્યા ને? ભાઈ! મારે એ સંતને અહીં લાવવા નહોતા, પણ મારે તે તમારું ઘેન ઉતારવું હતું. સત્તા ને શ્રીમંતાઈથી જગતની બીજી કઈ પણ વસ્તુ ખરીદી શકાતી હોય તે પણ ત્યાગ તે નથી જ ખરીદી શકાતે. સત્તા ને શ્રીમંતાઈ આગળ બીજી કઈ પણ વસ્તુ પીગળી શકે, પણ ત્યાગ જ એક ઉન્નત અને અણનમ રહી શકે છે. સર્વ વસ્તુને ભય છે, પણ ત્યાગ જ એક અભય છે” એરિસ્ટોટલની આ વાત સાંભળી સિકંદર એમને ભેટી પડે.
ઘર્મ જાતિ તિ : - -
સંત અને સિકંદરના આ પ્રસંગ દ્વારા ઇંદ્રિયોને જિતે તે શૂર, આ વાત આપણે વિચારી ગયા. હવે આવે છે પંડિત. પંડિત કે? શાસ્ત્ર ભણે, શ્લોકે પિપટની જેમ બોલી જાય કે ભડભડ સંસ્કૃત બેલવા માંડે એટલા માત્રથી તે પંડિત ન કહેવાય. પંડિત તે જ કહેવાય કે જે ધર્મને વિવેકપૂર્વક આચરતે હોય, પિતાની ફરજ જે સમજ હોય, અને અત્યારે પિતાનું પ્રાપ્ત કર્તવ્ય શું છે, એને વિચાર કરી, અગ્યને છેડી ગ્યને આદર કરતા હોય તે પંડિત કહેવાય. આ
