________________
૬૬
હવે તા જાગા !
જરા શાંત થાઓ. આ સમરાંગણ નથી, પણ સમતાંગણ છે! અને તલવાર તેા રાજન ! શરીરને છેદે, પણ તમારી સાંમે તે આત્મા છે. આત્મા શસ્ત્રાથી છેદાતા નથી, પાણીથી ભીન્નતા નથી, પવનથી સુકાતા નથી, ને પ્રચંડ અગ્નિની જવાળાએથી પણ દાઝતા નથી. આત્મા તે અમર છે. નાશ પામે એ ત શરીર છે. રાજન ? શાશ્વત આત્માને અશાશ્વત તલવાર કઈ રીતે કાપી શકે? ”
આ
..
જીવનમાં કદી નહિં સાંભળેલી સતની અજેય વાણી સાંભળતાં સિકંદરનું હૃદય આત્માની અલૌકિક દુનિયામાં વિહરવા લાગ્યું. આત્માની પ્રચંડ શક્તિનું ભાન એને થવા લાગ્યું. મૃત્યુના ગુરુ જેવા આ સંતના શબ્દો સાંભળતાં, એના હાથમાંથી તલવાર સરી ગઈ સમરાંગણમાં મેરચા પર એને મરણિયા થઈ ઘૂમતા લાખ્ખા વીર યોદ્ધા જોયા હતા; પણ મૃત્યુના મંડપમાં પણ આ સંતના મુખ ઉપર અમરતાની જે કાન્તિ ઉપસી આવી, તે તે સાવ જ અલૌકિક હતી. આની સાથે જાણે ફાઈનીય સરખામણી ન થાય!
આ શબ્દો ગભીરતાથી વિચારવા જેવા છે. આવા મરણેાપસના વિષય સમયે પણ મુનિ કેવા નિર્ભીય ઉપદેશ આપે છે? કારણ કે એમણે ઇન્દ્રિયોના વિષયોને જીતી, આત્મસ્વરૂપ જાણ્યું છે. ઇન્દ્રિયોના વિજેતાને મરણ ધ્રૂજાવી શકતુ નથી, એથી તેા મરણ પાતે જ પ્રજે છે! મરણના ભય વધ્યો છે, મરણનું નામ સાંભળી કપે છે; કારણ કે અમરતાની વાત ભુલાઈ અને કાયાની માયા વધી. કાયાની મમતાએ માણસને પામર બનાવ્યો છે, સત્ત્વહીન બનાવ્યા છે અને હિંસક