________________
હવે તે જાગો ! પાળ્યું નથી, તપ કર્યા નથી, ને ભાવના ભાવી નથી, એટલે અહીંથી મરીને બીજી ગતિમાં ગયા એટલે આ બધું ખલાસ! નવું વસ્ત્ર તો નહીં મળે, પણ આ જૂનું વસ્ત્ર પણ નહીં રહે, અને નિરાધાર રીતે નરકમાં ને તિર્યંચમાં ભટકવું પડશે. ને તાપમાં ઉઘાડા ટળવળવું પડશે. આજ કારણે માણસ મરણથી ગભરાય છે.
માણસ પાસે સત્તા, સિંહાસન કે કોડ રૂપિયા હોય તે. પણ એ આત્મિક વૈભવ વિના સુખી હોતું નથી. બહાર એ ભલે સુખી દેખાતે હોય પણ એના આંતરિક જીવનમાં અશાંતિને દાવાનળ સળગતે હોય છે, ચિન્તાઓ એના પર ગીધડાંની જેમ ભમતી હોય છે, એ ફફડાટ એના હૈયાને કીડાની જેમ કેરી ખાતા હોય છે, માટે જ કહું છું કે આજની તમારી સુખની કલ્પના અવાસ્તવિકતામાંથી જન્મેલી છે.
સુખ, પિસા કે વસ્તુમાં નહીં, પણ આપણા હૃદયમાં હોવું જોઈએ. આપણા હૃદયમાં સુખ હશે, તે જગતની દરેક વસ્તુ આનંદના બજાર જેવી લાગશે. એટલે જ જીવનશોધકોએ કહ્યું કે આપણે આનંદ આપણા હૈયામાં પોઢેલે છે, આપણા હૈયામાં આનંદનું સરોવર ભરેલું પડ્યું છે ! પણ અન્ય મન એ જોઈ શકતું નથી, ને તરસ્યું બની આખા વિશ્વમાં આનંદ-જળ પીવા દોડે છે, જેમ કસ્તુરી મૃગની ઇંટીમાં જ હોય છે, પણ એ જાણતું નથી, તેથી આખા વનમાં ભટકે છે. જે દિશાથી પવન આંવે છે એ દિશા તરફ દેડે છે, અને માને છે કે એ દિશામાં કસ્તૂરી હશે, પણ ખરી રીતે એ એની પિતાની પાસે જ છે. .
આજે આખા વિશ્વમાં પણ આમ જ બની રહ્યું છે.
