________________
આત્મ જાગૃતિ
૧૯૫ સેકેટિસ પ્રાર્થના કરતાં કહેતે ભગવાન હું એકજ માગું છું. અગ્ય વસ્તુ હું મારું તે પણ તું આપીશ નહિ, અને યંગ્ય વસ્તુ હું ન માગું તે પણ તું આપજે જ. માણસ જે આ રીતે વિચારે તે એને દુઃખમાંય સુખ લાગે, એને થાય કે ગુમડું પાકયું છે, તે એનું ઓપરેશન operation અનિવાર્ય છે. વેદના વેઠયા વિના દર્દ કેમ મટે? વેદનાને વેઠયા વિના વિપત્તિ કેમ ટળે? ' શ્રી શ્રેણુક નરકમાં પણ માનસિક શાંતિ અનુભવે છે દેહને વેદના થઈ રહી છે, શરીરમાં આગ છે, પણ આત્મામાં શીતળતા છે, કારણ કે એ સમજે છે કે જેણે કર્યા છે તે ભગવે છે. આ દેહે બીજાને દુઃખ દીધાં છે, તે આજે એને દુઃખ મળે છે, એણે બીજાને બાળ્યા છે, તે આજે એ પિતે બળે છે. એમાં મારે શું? આત્મા, એ દેહથી ન્યારો છે. ખીંટીએ કેટ ટાંગે હાય, એ સળગી ઉઠે, બળીને ખાખ થઈ જાય તે એના માલિકને નુકશાન થાય, પણ એ દાઝે તે નહિ ને? કારણ કે દેહ કેટથી ભિન્ન છે. તેમ આત્મા પણ દેહથી ભિન્ન છે. પણ આજે અજ્ઞાનને લીધે આત્માને પ્રકાશ આ દેહથી ઢંકાઈ ગયે છે.
• કાળના વિકરાળ પંજામાં ધ્વંસ થતી વસ્તુઓને જોઈને શેકસપીઅર કહે છે –
Ruin hath taught me thus to ruminate. That time will come and take my Love away.
This thought is as a death which can not choose.
