________________
૧૬૦
હવે તે જાગે! મેં તરત જ નિર્ણય લીધે, ગુરુ પાસે જઈને પ્રભુની સાક્ષીએ આ જીવન બ્રહ્મચર્ય પાળવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી. આપના જેવાના આશીર્વાદથી આજ સુધી તે નિયમ પળાય છે, અને હવે તે બહોત ગઈ, થોડી રહી.” “ .
“મારા ભાઈનું કુટુંબ મારી સાથે જ છે. મેટી દીકરીને તે પરણાવી. મારા ભાઈને માટે દીકરે એમ. એ. માં છે. ' એ મારા વચનને દેવતુલ્ય ગણી મારી સેવા કરે છે. એવી સેવા અને એવી ભક્તિ તે હું જોઉં છું કે સગો પુત્ર પણ પિતાની નથી કરતા. મેં નિષ્ઠાથી કર્તવ્યપાલન કર્યું તો એને બદલે મને સો ઘણે મળે છે, આજ હું કેટલે બધે સુખી છું ? મને થાય છે, બીજું કોઈ મહાન કાર્ય ભલે મેં નથી કર્યું, પણ કર્તવ્યપાલન તે જરૂર કર્યું છે.' લઘુતામું પ્રભુતા વસે, પ્રભુતાસે પ્રભુ દૂર
જે માણસ કર્તવ્યની કેડી પર ચાલે છે, તેનું જીવન ફૂલ જેવું સુવાર્ષિત, સુવિકસિત તેમજ પ્રફુલ્લ હોય છે. પણ જે કર્તવ્યને બરાબર સમજતો નથી તેનું જીવન કેવું હોય છે તે આપણે જોઈ રહ્યા છીએ.
શિયાળે યોગીને પૂછ્યું તે આ મડદાનું માથું ખાઉં?”
યોગીએ કહ્યું, ‘ના; ભાઈ, ના ! આ માણસનું માથું પણ ખાવા લાયક નથી કારણ કે સર્વેળ તું શિર : I ગર્વથી આનું માથું સદા ઊંચું જ રહ્યું છે, એ કંયાંયે નમ્યું નથી. હા, અધિકારીઓ આગળ એણે માથું ઘસ્યું હશે, ધનવાનને નમન પણ કર્યા હશે, પણ દેવ આગળ, ગુરુ આગળ, અને ધર્મ આગળ તે એ અક્કડ જ રહ્યું છે. પિતાને ઘેર આવનારની સામે