________________
માનવતાનાં સોપાન
૧૧૧ નથી. એમને હવે બીજું કંઈજ કરવાની જરૂર નથી. એ વિશેષણે જોતાં તે એ તરી ગયા છે એમ જ લાગે! પણ હું આપને જ પૂછું છું. આ બધા વાપરેલા ઈલકાબે આપને સાચા લાગે છે? જેના માટે નરરત્ન અને દાનવીર જેવા શબ્દ વપરાય છે, એને ત્યાં એક ભૂખે માનવી જાય તે એને એક ટક પણ પ્રેમથી ભેજન મળે ખરું?
સભામાંથીઃ “જન તે ન મળે, પણ ગાળે તે મળેને?
તમે પણ ઠીક કહ્યું. શું મળે? ગાળે ? અને એવા માટે વળી આવાં વિશેષણો ? કેવા દાનવીર ને કેવા નરરત્ન ! અને આ વિશેષણ આપનારાઓનાં વિશેષણો જોયાં કે? અહી કત્રિી તે એમાં જ ભરાઈ જાય છે! આ ઈલકાબ જ એટલા બધા છે કે આમાં નામ શોધવા જાઓ તે નામ પણ ન જડે. પણ આ ઈલકાબધારીઓ એમ કાચા ગુરુના ચેલા નથી. તેઓ જાણે છે કે હનુમાનજીના પૂછડા જેવી આ પદવીઓમાં આપણું નામ અટવાઈ જશે. એટલા માટે એમણે વાંચનારને વાંચવા માટે સગવડ કરી આપી છે; પિતાનાં નામ બોલ્ડ (મોટા) ટાઈપમાં ને બીજા રંગમાં છાપ્યાં છે ! એ જાણે છે કે પદવીઓમાં નામ અટવાઈ જવાની સંભાવના છે!
. એને કેટલીક પત્રિકાઓમાં તે વળી ફેટા મુકાવ્યા છે. અંતે આ ફોટાવાળી પત્રિકાઓમાં ગાંઠિયા ને ચટણી બંધાશે ને ગટરમાં પડીને સડશે. આશાતનાની હદ થઈને! આવાઓને આજે કહેનાર કોણ? આ નિર્ણાયક સન્ય ક્યાં જશે એ ખબર પડતી નથી. મને તે ભય લાગે છે કે કયાંક નીચે ન ઉતરી જાય! જેમ એક નૌકામાં સે નાવિકે બેઠા હોય અને સૌ
