________________
જ્ઞાનસાર
૧૩
માટે જ તત્ત્વજ્ઞાનીઓ, વિના અંલકારે પણ જગતમાં શેભે છે.
विद्वत्व च नृपत्वं च नैव तुल्यं कदाचन ।
स्वदेशे पूज्यते राजा बिद्वान् सर्वत्र पूज्यते ॥ . રાજા તે પિતાના દેશમાં પુજાય, પણ વિદ્વાન તે દુનિયાના ગમે તે છેડે જાય પણ એ પુજાય. વિદ્યાની ઉપાસના કરવા માટે સર્વ તૈિયાર છે. જ્ઞાનની આ શક્તિ છે. - દસાડાના મારા ચોમાસામાં દરબાર સાહેબ આવે, દિવાન આવે, નગરશેઠ આવે એટલે ગામના બધા જ આવે. રાજા આવે ને આખું સભાગૃહ ઊભું થઈ જાય. ત્યાંથી હું અમદાવાદ ગયા અને દરબાર ત્યાં મળવા આવ્યા. પોળોમાં કરી કરીને થાકયા, અંતે એક કલાક પછી ઉપાશ્રયે આવ્યા. કહે : “આપને શેધવામાં કલાક નીકળી ગયો.” મેં પૂછયું: “કેમ? કઈ બતાવવા ન આવ્યું ?” “એક કહેઃ “ડાબી બાજુ જાઓ.” બીજો કહેઃ જમણી બાજુ જાઓ કેઈ બતાવવા ન આવે,” મેં કહ્યું: “તમે તે દરબારશ્રી છો ને ?” એ કહે, “દરબાર દસાડાના, અહીં કોણ પૂછે ?” - કેટલાક માણસે કોઈ ઠેકાણે everything હેય, બધાથી પુજાય, પુછાય. ત્યાંથી થોડેક દૂર જાય એટલે something
ડાક. એમને જેણે. એથી દૂર જાય એટલે nothing કોઈ જ ન જાણે. - ધનની, સત્તાની પ્રતિષ્ઠાની આ મર્યાદા છે.
પ્રેમમાંથી, વાત્સલ્યમાંથી, એકબીજાના ભાઈચારામાંથી, ધમમાંથી, સમજણમાંથી આવતી પૂર્ણતા અમર્યાદ છે. આ