________________
ચપલા
ઉપમા કોની સાથે ઘટાવવી એ જ એક વિકટ પ્રશ્ન થઈ પડશે. એક મૃદુ હાસ્ય-કિરણ વેરતી એ બાળા બોલી–“શેઠ! ગભરાશે નહિ. હું તમારા જ ઘરની રખેવાળ- લક્ષ્મી છું. આજે સાત સાત પેઢી થઈ હું તમારે ત્યાં દાસીની જેમ રહી છું. તમે ધનવાન કહેવાયા, યશવાન બન્યા, દેશદેશમાં પંકાયા, તમારી ઉજ્જવળ કીતિ ચારે દિશાંઓમાં પ્રસરી, શેઠ તરીકે વિખ્યાત બન્યા આ બધા પ્રતાપ તમે મારે માગે ત્યાં જ તમે ભૂલ્યા !”
• શેઠ હાથ જોડી, પગે પડી, કહેવા લાગ્યા–“ અરે માતાજી! તમે આ શું વઘાં ? આ બધો તમારો પ્રતાપ ન માનું તે કોને મારે માનું ? આ બધું તમારી જ પરમ કૃપાથી છે, એમ જાણીને તે હું આપની પૂજા કરું છું, આપની આરતી ઉતારું છું અને શુક્રવારના દિવસે તે તમારા નામની અખંડ માળા ગણું છું, જાપ
શેઠ ! તમે ભૂલો છે. આ પ્રતાપ ભારે નથી પણ મારા નાના ભાઈ-પુણ્યને છે. પુણ્યના પબલ પ્રતાપે જ માનવી ભવ્ય ભાગ્ય
ખાવાળો બને છે. વિશ્વમાં વિજયવંતો નિવડે છે; પણ અફસોસ કે માનવી એ જ પુણ્યને ઠોકર મારે છે...ધિક્કારે છે. તમે પણ એ જ ભાગે જાઓ છે. કોઈ ગરીબ તમારે આંગણે આવે ત્યારે તમે એને માળાથી વધારે છે ! કોઈ સુંદર કાર્યનું ફંડ કરવાનું હોય તે તમે એને તેડી પાડવાની વાત કરી છે. કોઈ જ્ઞાતિ ભાઈ મદદ માટે આવે તે ક્રોધથી ભભૂકી ઉઠે છે, અને એને ધૂતકારી કાઢે છે. હા. કોઈ નામના થતી હોય તે તમે પૈસાને ધૂમાડો કરો ખરા આમ અનેક રીતે મારા નાના ભાઈનું અપમાન થતું હોય ત્યાં મારાથી કેમ રહેવાય ? લો, હવે હું રજા લઉં છું. હવે માત્ર સાત દિવસની હું તમારે ત્યાં મહેમાન છું. મારું સ્થાયી રહેઠાણ ત્યાં જ છે જ્યાં મારો ભાઈ પુણ્ય રહે છે. લો. આવજો !” લક્ષ્મી અદશ્ય થઈ ગઈ.