________________
કમળ કમલિનીને કલ્પના પણ નહિ હોય કે, સૂર્યને અસ્ત થતાં સૌમ્ય ગણાતા ચન્દ્ર તરફથી વિપત્તિઓની ઝડીઓ ઓચિંતી જ એના પર વર્ષ જશે ! ધન-કુબેર ધર્મચંદને પણ કલ્પના નહોતી કે પુણ્ય ખલાસ થતાં, સંપત્તિને સૂર્ય ઓચિંતે જ અસ્ત થઈ જશે અને જીવન અન્ધકારમાં ફેંકાઈ જશે. | અમાવાસ્યાની કાળરાત્રિ ચારે બાજુ કાજળ વર્ષાવી રહી હતી, નિર્જન વાતાવરણમાં નિતાન્ત નીરવતા છવાએલી હતી. તેવા સમયે હવેલીના સામે માળે, સુંદર રીતે શણગારેલા ઓરડામાં, રેશમી રૂથી ભરેલા ગલીપચી કરે એવા ગાલીચા પર. ઓશિકાના ટેકે પિતાની ગૌરવર્ણ દેહને ટેકવી, ધર્મચંદ કાંઈક વિચાર કરી રહ્યા હતા. - શ્રેમન્તને વળી વિચાર આવે ખરો ? હા. કોને ગરીબને ? ના. અનાથ વિધવાઓને ? ના. ભૂખ્યાં ભડ્ડાઓને ? ના. સમાજને ? ના. તે પછી કોનો વિચાર આવે ? એમને વિચાર તે એક જ હેય-પિતાની સંપત્તિને હિમાલયને વૃદ્ધિ પમાડવાન! હજારના લાખ, લાખના કોડ, ક્રોડના અબજ અને અંબજના...પછી ન્યાય શું કે અન્યાય શું ? ધર્મ શું કે અધર્મ શું ? પાપ શું કે પુણ્ય શું ? સત્ય શું કે અસત્ય શું ? ગમે તે રીતે પણ દ્રવ્યોપાર્જન કરો! * જાણે વિજળીને ચમકારો થયો અને ધર્મચંદ વિચારમાંથી ઝબકી ઊઠે. આવા કાજળ ધૂળ્યા અન્ધકારમાં પણ પ્રકાશ પાથતું પૂર્ણિમા જેવું ગોળ મુખ, કમળની વિકસેલી પાંખડીઓ જેવી આંખે, સરલ છતાં તરલ કીકીઓ, વિશાલ કેશ-કલાપ, મૃણાલના દંડ જેવી ભુજાઓ અને શુભ વસ્ત્રમાં વિંટળાયેલી સૌભાગ્ય ઝરતી દેહલતા, આવું એક યુવતીનું અદ્દભુત લાવણ્ય જોઈ, ધર્મચંદ તે ચક્તિ જ થઈ ગયે. જીવનમાં કદી નહિ જેએલ અને નહિ કપેલ આ દશ્યની